کلید کاهش نرخ سود بانکی چیست؟
درحالحاضر، یکی از مشکلات واحدهای تولیدی و فعالان اقتصادی از نظر سرمایهگذاری و تامین منابع نقدینگی، بالابودن نرخ سود از یک طرف و فراهمنبودن منابع مورد نیاز از طرف دیگر عنوان شده است. این مسئله دغدغه مسئولان دولت و بانک مرکزی نیز است، زیرا کاهش سرمایهگذاری و رشد اقتصادی در سالهای اخیر، موجب بیکاری فزاینده در کشور و نگرانی مسئولان سیاسی و اقتصادی کشور است.
از نظر اقتصادی، دلایل منطقی بالا بودن نرخ سود در بانکها و موسسات اعتباری به چند مسئله برمیگردد که هر یک به نوبه خود نیاز به راهحل جداگانهای دارد و سیاست خاصی را میطلبد:
١- بالا بودن نرخ تورم: عامل اصلی و مهمترین آن در بالابودن نرخ سود تسهیلات به افزایش شدید تورم در سالهای اخیر برمیگردد. بهرغم سیاستهای مصوب در برنامه چهارم و پنجم توسعه اقتصادی در مورد کاهش نرخ تورم، بانک مرکزی قادر به مهار تورم نبوده و دلیل تورم هر چه باشد، یکی از پیامدهای آن بالارفتن نرخ سود توسط بانکها بود.
افزایش تورم سبب گردید، سپردهگذاران با توجه به پایینبودن نرخ سود سپردهها و کاهش قدرت خرید خود، برای حفظ منافع خود، اقدام به خارجکردن سپردههای خود از بانکها و خرید داراییهایی که ارزش آنها با افزایش نرخ تورم افزایش مییابند مانند املاک، طلا و ارز نمودند. به دنبال این اقدام سپردهگذاران، بانکها ناگزیر شدند برای جلوگیری از خروج سپردهها و کاهش قدرت تسهیلات خود، نرخ سود را افزایش دهند تا بتوانند تسهیلات اعتباری مورد نیاز فعالیتهای اقتصادی را تامین کنند. در نتیجه هزینه تمامشده پول برای بانکها افزایش یافت و نرخ سود تسهیلات نیز به تبع آن بالا رفت.
٢- راهحل دیگری که از نظر اقتصادی برای کاهش نرخ سود تسهیلات وجود دارد، کاهش نرخ حاشیه سود یا تفاوت بین نرخ سود پرداختی و دریافتی بانکها است. علت بالابودن سود حاشیه به چند عامل برمیگردد که هر یک نقش مهمی در بالا بردن این تفاوت دارند.
٣- تفاوت ساختار درآمدی: عامل دیگر بالابودن سود تسهیلات به تفاوت ساختار درآمدی بانکها در ایران و کشورهای دیگر مرتبط است که با استانداردسازی سیستم بانکی کشور میتوان آن را بهبود بخشید.
٤- بالابودن نرخ سپرده قانونی: عامل دیگری که بانک مرکزی میتواند برای کمک به کاهش نرخ حاشیه سود بانکها در نظر بگیرد، کاهش نرخ سپرده قانونی است.
غلامحسین زاهدپیشه، عضو هیئت رئیسه اتحادیه صادرکنندگان
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.