مشهد میتواند پایلوت تحقق اقتصاد مقاومتی شود / تولید و صادرات؛ کلید رهایی از اقتصاد نفتی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی حمایت از تولید و صادرات را کلید رهایی از وابستگی به اقتصاد نفتی دانست و گفت: مشهد میتواند پایلوت تحقق اقتصاد مقاومتی شود.
مقام معظم رهبری سال گذشته سیاستهای کلی «اقتصاد مقاومتی» را ابلاغ کردند، مروری بر این سیاستها نشاندهنده توجه ویژه ایشان بر حمایت از تولید داخلی و تلاش برای رفع مشکلات کارآفرینان و تقویت ظرفیتهای داخلی است؛ در یکی از بندهای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی، رهبر معظم انقلاب محور قراردادن رشد بهرهوری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار، تقویت رقابتپذیری اقتصاد، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استانها، توسعه صادرات و بهکارگیری ظرفیت و قابلیتهای متنوع در جغرافیای مزیتهای مناطق کشور را یکی از راهکارهای تحقق اقتصاد مقاومتی عنوان کردند.
با توجه به اینکه هماکنون سازمان صنعت، معدن و تجارت مهمترین متولی این سه بخش در خراسان رضوی است با راضیه علیرضایی رئیس این سازمان گفتوگو کردیم و مهمترین اقداماتی را که این سازمان برای تحقق اقتصاد مقاومتی انجام داده را جویا شدیم که در ادامه میخوانید.
فارس: برای شروع بفرمایید چه اقداماتی انجام دادهاید تا سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در حوزه شما منحصر به پوستر و بنر نشود؟
علیرضایی: بعد از ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی ما یک کارگروه کارشناسی در سازمان تشکیل دادیم تا از این طریق بتوانیم با مطالعه و هماندیشی با متخصصان بتوانیم شرایط لازم برای تحقق بندهای مختلفی که در این سیاستها آورده شده را فراهم کنیم. به عنوان مثال در این راستا بحث تعامل سازمان با کارآفرینان را در دستور کار قرار دادیم به طوری که هماکنون میتوان گفت هفتهای نیست که با تشکلهای بخش خصوصی و یا کارآفرینان نشستی نداشته باشیم؛ البته در این بین سعی کردیم تا با دانشگاه هم تعامل کنیم و در این راستا سازمان سعی کرد تا بسترهای لازم برای ارتباط موثر بین دانشگاه و صنعت را فراهم کند، در واقع ما اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی را به دو بخش تقسیم کردیم که یکی بررسی تئوری این سیاستها و اینکه چگونه باید در خراسان رضوی اجرا شوند و بخش بعدی هم بحث اجرایی این قضیه بود.
*ارائه یکهزار و 310 میلیارد ریال تسهیلات به تولیدکنندگان
فارس: بند اول سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی بر تأمین شرایط و فعالسازی تمام امکانات و منابع مالی و سرمایههای انسانی و علمی به منظور توسعه کارآفرینی تاکید میکند در ارتباط با این موضوع چه اقداماتی انجام شده است؟
علیرضایی: یکی از مشکلات واحدهای تولیدی همواره تامین سرمایه در گردش بوده است، برای همین در یک سال اخیر طی جلساتی که با مسئولان بانکی داشتیم سعی کردیم تا بسترهای لازم برای پرداخت تسهیلات بانکی به کارآفرینان فراهم شود، این مسئله سبب شد تا پرداخت تسهیلات بانکی به واحدهای تولید افزایش یابد به عنوان مثال تا اواسط بهمن یک هزار و 310 میلیارد ریال تسهیلات به تولید پرداخت شد و این در حالی است که میزان اختصاص تسهیلات سرمایه در گردش به واحدهای صنعتی و تولیدی در سالهای 91 و 92 به خراسان رضوی در مجموع 920 میلیارد ریال بوده است.
*افزایش 60 درصدی سرمایهگذاری صنعتی در خراسان رضوی
اما در مجموع بررسی عملکرد اقتصادی استان در سال 93 نشان میدهد که وضع تولید بهبود یافته است به عنوان مثال در سال گذشته کارخانههای قطعهسازی در حالی که قبل از سال 92 دچار رکود شده بودند امسال افزایش تولید داشتند؛ همچنین میزان سرمایهگذاری صنعتی در خراسان رضوی در سال 93، 60 درصد افزایش یافت، علاوه بر این بخش صنعت تا آخر دی ماه با جذب 124 میلیون دلار سرمایهگذاری خارجی رتبه نخست را در جذب سرمایهگذاری خارجی در بخشهای مختلف اقتصادی را به دست آورد.
فارس: با توجه به مواردی که ذکر کردید؛ بخش تولید همچنان گلایهمند است که وقتی میخواهد وام بگیرد بانکها همکاری لازم را با آنها ندارند و به گونهای در این میان سنگاندازی میکنند، در این ارتباط توضیحاتی ارائه بفرمایید؟
علیرضایی: نگاه کنید من چند روز پیش در یک جلسه آقای عدالیتان، دبیر شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی را دیدم و ایشان هم اعلام کردند نظر مساعدی در ارتباط با پرداخت تسهیلات مصوب استان دارند اما مسئله ای که هماکنون با آن روبهرو هستیم بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی است در واقع هماکنون نرخهایی که بانکها برای تسهیلات میگیرند با حاشیه سود بخش تولید همخوانی ندارد یعنی تولیدکننده میبیند که اگر وام بگیرد به علت بهره بالا در بازپرداخت آن دچار مشکل میشود برای همین برخی از آنها میگویند با این نرخها وام صرفه ندارد، در اینجا ما باید به دنبال راهکاری باشیم که بتوانیم منابع را به سمت بخش تولید هدایت کنیم منظور این است که به غیر از بانکها بتوانیم راهکارهای دیگری هم برای جذب نقدینگی به تولید فراهم کنیم.
*ورود تولیدکنندگان به بخش توزیع جلوی دلالبازیها را میگیرد
فارس: با توجه به جذابیت بخش دلالی به نظر شما این مسئله چقدر میتواند عملی شود؟
علیرضایی: ما در ارتباط با این موضوع مطالعاتی داشتهایم به عنوان مثال در میوه برخی از اوقات دلالها قیمت را افزایش میدهند اما باید در اینجا تاکید کنم این بحث را نمیتوان یک شبه حل کرد چرا که این مسئله نیازمند اصلاح شبکه توزیع از تولیدکننده به مصرفکننده است. در حقیقت باید این فرآیند اصلاح شود تا در این بین هم تولیدکننده و هم مصرف کننده سود ببرند، برای این مسئله یکی از راهکارهایی که اتخاذ کردهایم برخورد با واحدهای صنفی غیرمجاز است، چون تجربه نشان داده که فعالیت این واحدها در شبکه توزیع سبب افزایش قیمت میشود؛ راهکار دیگر تشویق تولیدکنندگان به ورود به بحث شبکه توزیع است و البته در این بین از تجاری اصناف نیز تلاش داریم استفاده کنیم، با این حال به نظر میرسد برخی از اقدامات برای کاهش واسطهها در استان جواب داد، به عنوان مثال همواره در ایام خاص این افراد قیمت برخی از محصولات را افزایش میدادند اما در سال 93 این مسئله چندان اتفاق نیفتاد به طوری که در ایام خاص قیمت کالاهای اساسی تغییر چندانی نکرد.
* ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی استان به یک میلیارد و 502 میلیون دلار رسید
فارس: خراسان رضوی یکی از استانهای استراتژیک کشور در بخش اقتصادی به شمار میرود و یکی از بابهای تجاری استان که ارزش افزوده خوبی را برای استان به همراه دارد، صادرات است؛ امسال برای افزایش صادرات چه اقداماتی انجام دادهاید؟
علیرضایی: در این حوزه اقدامات مختلفی انجام شد و خوشبختانه نتیجه خوبی داد به طوری که در 10 ماهه سال 93 ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی از استان به یک میلیارد و 502 میلیون دلار رسید، صادرات کالایی خراسان رضوی در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 12 درصد و از نظر ارزشی 8 درصد افزایش داشت، اما من نمیخواهم اینجا یک سری رقم بگویم و بعد به این نتیجه برسم که حالا صادرات زیاد شده برای همین برخی از مشکلاتی را که برای این رسیدن سرانه صادرات خراسان رضوی که 500 دلار تعیین شده را باید اشاره کنم. در مهر ماه بحث کمبود واگنهای صادراتی تبدیل به یک مشکل در استان شد به طوری که صادرکنندگان برای صادرات به آسیای میانه دچار مشکلات متعددی شدند و در اینجا یک تعامل خوبی بین دستگاههای متخلفی که در این بحث دخیل بودند ایجاد شد که خوشبختانه سبب شد این مشکل حل شود.
علاوه بر این سعی کردیم تا با برگزاری نمایشگاههای مختلف در کشورهای همسایه ظرفیتهای خراسان رضوی را در حوزههای گوناگون به آنها معرفی کنیم خود این مسئله سبب شد تا بسترهای حضور تجار ایرانی در این کشورها فراهم شود و اقدام دیگری هم که سال 93 صورت گرفت تلاش برای حل مشکلات صادراتی برخی از محصولات کشاورزی بود که با پیگیری مسئولان استان به سرعت برطرف شد.
*برندسازی؛ تنها راه دستیابی به بازارهای ثابت جهانی
البته در این بین ما هنوز در بحث توسعه صادرات با مشکلاتی مواجه هستیم که باید برطرف شود، هماکنون یکی از مشکلات ما برای توسعه بازارهای صادراتی برندسازی است؛ تجار ما باید به سمت برندسازی حرکت کنند و روند تجارت دنیا هم نشان میدهد کشورهایی که برای کالاهای خود برندسازی کنند توانستهاند بازارهای ثابتی را به دست آورند، حالا اگر ما بتوانیم چندین برند درکشورهای همسایه ایجاد کنیم به طور حتم توانستهایم برای چند دهه جا پای خود را در این کشورها محکم کنیم، علاوه بر این ما نباید خودمان را محدود به صدور کالا کنیم. باید توجه داشت که هماکنون در دنیا صدور خدمات فنی و مهندسی یکی از مهمترین ارکان صادراتی محسوب میشود و ما محاسبه کردیم اگر بتوانیم خودمان را به عنوان صادرکننده خدمات فنی و مهندسی جا بیاندازیم میتوانیم در کشورهای همسایه به دلیل نیاز به پشتیبانی این خدمات بازارهای چند سالهای برای ایران ایجاد کنیم.
*مشهد میتواند پایلوت تحقق اقتصاد مقاومتی شود
فارس: شما متولی سه بخش صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی هستید، با توجه به برخی از اختلافاتی که ممکن است بین این بخشها به وجود بیاید چه تلاشهایی کردهاید که این بخشها را برای تحقق اقتصاد مقاومتی هماهنگ کنید؟
علیرضایی: یکی از مسائلی که در بحث اقتصاد مقاومتی باید به آن توجه کرد ارتباط موثر این سه بخش با یکدیگر است، باید دقت کرد که رشد این بخشها باید با همدیگر باشد و نه اینکه فکر کنیم به علت ویژگی مشهد و زائرپذیر بودن آن باید یکی از این بخشها توسعه پیدا کند، در واقع شما اگر نگاه کنید با توجه به حضور 25 میلیون زائر در مشهد که بخشی از آنها زائران خارجی هستند این فرصت برای این شهر فراهم شده که تبدیل به یکی از مراکز عمده تولید و توزیع کالاهای داخلی تبدیل شود، حالا برای این مهم میتوانیم فقط بگوییم یک بخش و آن هم خدمات باید تقویت شود، من تصور میکنم باید با حمایت از تولید داخلی بستری را فراهم کنیم که زائری که به مشهد میآید در هنگام تهیه سوغات بتواند کالای داخلی برای دوستان و فامیل خود ببرد، این مهم هم از طریق توجه به بخش تولید میسر میشود، در واقع باید با نگاه حمایت به تولید که از ارکان تحقق اقتصاد مقاومتی است شرایطی را فراهم کنیم که بازار و تولید ما مکمل هم بوده و به محلی برای عرضه اعتلای کالاهای داخلی مبدل شوند.
بر این اساس به شدت معتقدم مشهد به دلیل شرایط جغرافیایی که دارد و نزدیکی به کشورهای آسیای میانه و افغانستان و همچنین پذیرایی از میلیونها زائر داخلی و خارجی و البته نقش فرهنگی که این شهر درکشور دارد میتواند تبدیل به پایلوت تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور شود اما تحقق این مهم نیازمند تعامل تمامی بخشهای خصوصی و دولتی و از جمله بخش خصوصی و دولتی است.
*تولید و صادرات؛ کلید رهایی از وابستگی به نفت
فارس: در نهایت با توجه به کاهش قیمت نفت شما فکر میکنید چه کارهایی برای خروج از وابستگی اقتصاد کشور به نفت باید انجام داد؟
علیرضایی: من کلید رهایی از وابستگی به اقتصاد متکی بر نفت را حمایت از تولید و صادرات میدانم و برای تحقق این مهم باید بررسی کنیم و ببینیم مشکلات تولید چیست و البته نقاط قوت را نیز شناسایی کنیم، در هر استانی و منطقهای ظرفیتهای محلی را شناسایی و آنها را تقویت کنیم، البته در این بین نباید نگاهمان فقط معطوف به بازارهای داخلی باشد، چرا که بازارهای داخلی ما توانایی جذب همه تولیدات کشور را ندارند؛ از این رو باید سعی کنیم تا با تقویت صادرات بسترهای لازم برای افزایش صادرات غیرنفتی و در نتیجه افزایش درآمدهای ارزی کشور به معنی جایگزین شدن درآمدهای صادراتی به جای نفتی است را فراهم کنیم.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.