بسته خروج از رکود درست اجرا نشود نتیجه معکوس به بار می آورد
نقد بسته خروج از رکود دولت، آسیب شناسی وضعیت به وجود آمده برای اکثر واحدهای تولیدی استان و دلایل رویکرد برخی از افراد به مصرف کالای خارجی، تغییرات طبقات درآمدی جامعه، اهمیت صادرات به عنوان راهبرد برون رفت از شرایط فعلی و تاکید بر آن در سیاست های اقتصاد مقاومتی، استفاده از شرایط کشورهای هم جوار برای توسعه صادرات استان، پیگیری برای حل مشکل قدیمی حمل و نقل کالاهای صادراتی به آسیای میانه و تدوین شیوه نامه ای برای چگونگی پذیرش هیئت های اقتصادی و بازرگانی خارجی که به استان خراسان رضوی می آیند، مهم ترین محور های گفت وگوی ما با رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی و نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران است. شافعی بر اهمیت و لزوم سه جانبه گرایی در پروژه های خارج از کشور تاکید می کند و افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده در شرایط فعلی را نابه جا می داند. مشروح این مصاحبه را می خوانید:
خراسان- قطعا از رکود سنگینی که کل اقتصاد کشور و به تبع آن اقتصاد استان را درگیر کرده مطلع هستید. چندی پیش استاندار گفت که برخی واحدها 400میلیارد تومان محصولات در انبار دارند. آیا اساسا موضوع رکود در اتاق بازرگانی مطرح شده تا برای برون رفت از این وضعیت با مسئولان رایزنی داشته باشید؟
شافعی _ هم اکنون رکود به عنوان مسئله اول فعالان اقتصادی به خصوص واحدهای تولیدی مطرح است و کالاهای مانده در انبارها یکی از موضوعات مطرح در جلسات اتاق بازرگانی است و سیاستمداران هم به دنبال خارج کردن اقتصاد از رکود هستند و برای این موضوع هم به راهکارهایی رسیدند نظیر تحریک تقاضا از طریق اعتبارهای بانکی که در اختیار خریدار می گذارند که البته به نظر می رسد نمی توان امید زیادی به ثمربخشی بلندمدت این اقدام داشت. چرا که این وضعیتی که در بنگاه های تولیدی به وجود آمده است پدیده کوتاه مدت و دفعی نیست که بتوان آن را در کوتاه مدت هم حل کرد، علاوه بر آن در اقدامی هم که شده، در روش های اجرا جای سوال وجود دارد که اگر درست اجرا نشود نتیجه معکوس به بار خواهد آورد. یعنی ما یک پول کلانی را خرد کردیم و به نتیجه مد نظرمان هم نرسیدیم.
بنابراین شما هم بر این عقیده هستید که مشکل واحدهای تولیدی فقط نقدینگی نیست؟
درست است که یکی از مسائل مرتبط با انباشت کالا و رکود را مشکل کمبود نقدینگی مطرح می کنیم اما به هر حال مشکلات اساسی تری هم در چند سال گذشته به وجود آمده که در صورت بی توجهی به مشکلات اساسی تامین نقدینگی به تنهایی نمی تواند ما را به اهداف برساند. یکی از این موضوعات این است که طی سال های گذشته الگوهای تولید و مصرف به شدت تغییر کرده است و رویکردهای مصرفی در داخل کشور به دلیل ارتباطات و گسترش ابزارهای ارتباطاتی از مصرف جهانی پیروی کرده است، اما در این شرایط تولیدات کشور به دلیل نبود سرمایه گذاری و ضعف محیط کسب و کار نتوانستند با رویکرد جهانی خود را منطبق کنند و شکافی از نظر فناوری بین تولیدات ما و تولید جهانی ایجاد شده است و ما به دلیل وجود ماشین آلات فرسوده با فناوری قدیمی و مصرف انرژی زیاد، محصولاتی را تولید می کنیم که قیمت تمام شده آن ها بالاتر از قیمت جهانی است و این شکاف بین بخش تولید ما و بخش تولید جهانی باعث شده رویکرد مصرف تولیدات خارجی بیشتر از تولیدات داخلی باشد. این موضوع به عنوان یک تهدید برای تولید ما باید مورد توجه جدی قرار گیرد وگرنه اگر این وضعیت ادامه داشته باشد حتی اگر ما مشکل نقدینگی را هم حل کنیم باز هم مشکل اصلی حل نخواهد شد.
تغییر دهک های درآمدی چقدر بر روی تغییر رویکرد خرید تاثیر گذاشته است؟
در طول 10 تا 15 سال گذشته طبقه متوسط جامعه ضعیف شد، بخشی به طبقه اول جامعه و بخشی به طبقه ضعیف تر پیوستند. طبقه اول با این وضعیت به سراغ کالای داخلی نمی رود و طبقه پایین هم قدرت خرید کالاهای تولید داخل را ندارد و باز هم به سمت کالاهای بی کیفیت خارجی روی می آورد. آن چه واحدهای تولیدی نیز با آن مواجه اند این است که سیاست های کنترل تورم را به شدت اجرا کردیم اما دوراندیشی عواقب رکود را نداشتیم.
از طرف دیگر به دلیل پایین آمدن درآمد دولت از نفت برای مالیات ها سهم بیشتری گذاشتیم و افزایش مالیات بر ارزش افزوده نباید انجام می شد که متاسفانه انجام شد. در نتیجه به دلیل تنگناهای مالی، دولت بدهی های خود را به بخش خصوصی نمی تواند به موقع پرداخت کند و این مشکل مضاعفی برای واحدهای تولیدی شده است.
برنامه ریزان کشور باید توجه جدی تری به انجام برنامه ها و کارهایی که تداوم داشته باشد و در بلندمدت مشکل تولید را حل کند داشته باشند چون نمی توانیم در شرایط جدید بین المللی بدون تغییر در فضای کسب و کار توفیق چندانی به دست بیاوریم.
وی با بیان این که فناوری ما عقب افتاده و قیمت تمام شده افزایش یافته است افزود: اگر موانع صادرات را هم برداریم ممکن است با شرایط فعلی امکان رقابت مناسب در بازارهای جهانی نداشته باشیم.شافعی گفت: باید بیش از گذشته بخش دولتی با همکاری بخش خصوصی به راهکارهای اقتصادی در این زمینه بیندیشند و در یک برنامه هماهنگ بتوانند اقدام کنند.
با توجه به وضعیت موجود در کشور برای صادرات چه راهکارهایی در خصوص رفع موانع صادرات پیشنهاد می دهید؟
در سیاست های اقتصاد مقاومتی و هم سیاست های اقتصادی دولت صادرات به عنوان پیشران حرکت اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است و تنها زمینه ای که هیچ ارتباطی به تورم ندارد صادرات است و توجه به صادرات از اصلی ترین مواردی است که می تواند به ما کمک کند. در خراسان با توجه به موقعیت ویژه و شرایطی که فراهم شده است در آینده رفت و آمدهای خارجی ما افزایش خواهد یافت و بازارهای خارجی به اقتصاد ایران تمایل بیشتری خواهد داشت. اکنون که کشورهای غربی نیز اشتیاق دارند با ایران کار کنند، ما باید توجه خراسان رابه توسعه روابط سه جانبه در کشورهای اطراف جلب کنیم.
در بیشتر پروژه هایی که اجرا می شود ما می توانیم روابط سه جانبه را ایجاد کنیم هم به لحاظ خدمات مهندسی و هم تامین مواد اولیه به دلیل نزدیک بودن و هم جواری و پایین آوردن قیمت تمام شده. این موضوع در سیاست های اتاق بازرگانی و در شورای گفت وگو هم مطرح شده که به عنوان اولویت خراسان باید پیگیری شود.
– در شرایطی از صادرات صحبت می کنیم که متاسفانه یکی از مشکلات قدیمی ما برای صادرات کمبود واگن است و ما باید منتظر بمانیم تا در راه برگشت از واگن های ترانزیتی برای صادرات به آسیای میانه استفاده کنیم. چگونه می توان به صادرات امید داشت درحالی که بسیاری ازمشکلات ساختاری نظیر حمل ونقل حل نشده است؟
درباره مشکل بسیار قدیمی حمل و نقل کالاهای صادراتی بایدگفت: اگر یک روز کشورهای آسیای مرکزی تصمیم بگیرند ترانزیت پنبه را از طریق ایران انجام ندهند صادرات ما کاملا تعطیل می شود و این عامل بی اعتمادی را برای آینده صادرات ما فراهم کرده است.
آن چه اتاق بازرگانی انجام می دهد این است که پیشنهادهایی را برای رفع مشکل جدی حمل و نقل ارائه می دهیم و در شورای گفت وگو این پیشنهادها ارائه و در صورت تصویب پیگیری می شود.علاوه بر کهنه بودن واگن ها مشکل سرعت حمل و نقل ریلی در کشورهای آسیای مرکزی نیز هست. سرعتی بین 12 تا 15 کیلومتر که قابل باور نیست اما واقعیت دارد.ما این موضوع حمل و نقل ریلی را در کمیسیون های مشترک این کشورها به عنوان خواسته جدی باید مطرح و مشکلاتی را که داریم در این کمیسیون ها حل کنیم.نگاهی که کشورهای دنیا به ما دارند هم از لحاظ اقتصاد ایران و هم از لحاظ اقتصاد منطقه است. کشورهای دنیا راه رسیدن به اقتصاد بزرگ منطقه را از طریق ایران کوتاه تر و به صرفه تر می بینند بنابراین از لحاظ ترانزیت نیز باید سرمایه گذاری و زیربنای حمل و نقل و ترانزیت را فراهم کنیم. پیشنهادهایی در حوزه ترانزیت کالا ارائه کرده ایم چون برخی از جاده های کشور ظرفیت ترانزیت را ندارند و باید از این وضعیت ارتقا یابند.
-باتوجه به سفر تعدادقابل توجهی از هیئت های اقتصادی به استان چه نتایجی از این سفرها به دست آمده وچه برنامه ای برای استفاده هدفمند ازهیئت هایی که در آینده می آیند دارید؟
در خصوص سفرهای هیئت های تجاری به استان و رایزنی های کشورهای خارجی با استان باید گفت: بیشتر سفرهای این هیئت های خارجی برای رایزنی و مشخص شدن وضعیت تجاری و اقتصادی ایران است. چون این کشورها سال های سال از ایران دور بوده اند و در این جلسات مسائل اولیه پیگیری می شود. اما در خصوص خراسان مسئولان بخش دولتی و خصوصی برای چگونگی پذیرش هیئت ها آیین نامه ای تدوین می کنند تا بهترین نتیجه را از مذاکرات بگیریم. این شیوه نامه ای که تهیه شده قرار است در دستور کار شورای گفت وگوی بخش خصوصی و دولت (استان) قرار گیرد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.