با وجود تبعیض در حمایت از صنایع کوچک و بزرگ بار نیمی از اشتغال بر دوش صنایع خرد است
در حالی که در کشور توسعهیافتهای مثل ایتالیا ۹۹درصد بنگاهها را بنگاههای کوچک و متوسط تشکیل میدهند و ۹۰درصد اشتغال حاصل فعالیت این بنگاههاست که در ایران این بنگاهها تنها سهمی ۱۰درصدی در صادرات و ۵٠درصدی در ایجاد اشتغال دارند.
سفر اخیر رئیسجمهور روحانی و هیئت همراه به کشورهای ایتالیا و فرانسه در دل خود حاوی دستآوردهای مطلوبی برای اقتصاد ایران بود. قراردادهای مهمی به امضای طرفین رسید و راههای جدیدی برای تجارت و سرمایهگذاری گشوده شد. در یکی از توافقهای صورتپذیرفته مابین بیمه ساچه ایتالیا و چند بانک ایران، این بیمهگذار از فعالیتهای صادراتی و بینالمللی بنگاههای کوچک و متوسط خود حمایت کردهاست.
جالب اینجاست که کشورهای اروپایی در بحران اقتصاد جهانی تلاش میکنند بتوانند با ایجاد رونق اقتصادی در بنگاههای کوچک، خود را از رکود اقتصادی خارج کنند، اما در کشور ما مروری بر فعالیتهای صورتگرفته برای رونق اقتصادی نشان میدهد که این سیاستها بیشتر حمایت از صنایع بزرگ بودهاست. باتوجه به نزدیکی سالگرد ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی و تاکیدی که این سیاستها بر حمایت از صنایع کوچک داشتهاست، با برخی فعالان این صنایع صحبت کردیم و نظراتشان را درخصوص مشکلات صنایع کوچک جویا شدیم.
واردات همهچیز را خراب کرد
در این رابطه، حسینزاده که در اواسط دهه٨٠ وام خوداشتغالی دریافت کردهاست میگوید: در آن سالها با گرفتن کارگاه کوچک تولید ظروف پلاستیکی در مشهد شروع و در ابتدای کار نیز چون محصولاتم را ارزانتر از واحدهای بزرگتر می فروختم وضعیت فروشم خوب بود.
وی افزود: با این حال، بعد از گذشته چند وقت که واردات اجناس چینی به کشور افزایش یافت، به علت ارزانتر بودن، فروشندهها دیگر تمایلی به خرید محصولاتم نداشتند. ضمن اینکه چون سرمایهام اندک بود، امکان تامین نقدینگی موردنیاز نیز برایم فراهم نبود. از این رو، کارگاه را تعطیل کردم.
بانکها همکاری نمیکنند
با این حال، خرقانی، کارآفرینی که دارای واحد بستهبندی چای است، میگوید: من با گرفتن وام خوداشتغالی اقدام به راهاندازی یک واحد بستهبندی چای کردم که خوشبختانه موفق نیز بودهام.
وی افزود: به دلیل کوچکی واحد، هزینههای اداره کارگاههای ما نسبت به کارگاههای بزرگ کمتر است. ضمن اینکه ما میتوانیم در شغل خود از خانمهای خانهدار در محیط منزل استفاده کنیم. بهعنوان مثال، بخشی از فرآیند کار را من به خانمهای خانهدار آشنا میدهم.
وی تصریح کرد: این مسئله موجب میشود تا هزینه اداره کارگاه واحدهای کوچک کمتر از واحدهای بزرگ باشد. وی ادامه داد: با این حال، بانکها با ما همکاری نمیکنند و بیشتر تمایل دارند با واحدهای بزرگ که دارای زمین مرغوب برای گروگذاشتن در بانکها هستند همکاری کنند.
توسعه اشتغال در صنایع کوچک
خانم کریمی، کارآفرین حوزه تولید پوشاک، نیز میگوید: با وامهای خوداشتغالی دهه٨٠ اقدام به راهاندازی کارگاه تولید پوشاک کردهام و در حال حاضر، بهصورت خانوادگی این کارگاه را اداره میکنیم. وی افزود: امکان ایجاد کسبوکار خانوادگی از خوبیهای کارگارههای کوچک است، چرا که در این واحدها بحثها و مشکلات کارگری و کارفرمایی واحدهای بزرگ به وجود نمیآید. وی ادامه داد: همچنین ما ابتدا بر بازاریابی محلی تاکید کردیم و چون کیفیت کار خوب بود، حالا ار نقاط مختلف سطح شهر سفارش میگیریم. وی تصریح کرد: اگر بانکها به ما وام دهند، میتوانیم کار را توسعه دهیم.
بازاریابی، مشکل صنایع کوچک
با این حال، مشاور کانون کارآفرینان برتر خراسانرضوی با بیان اینکه صنایع کوچک بیش از ۵٠درصد از اشتغال را به خود اختصاص دادهاند گفت: تقویت صنایع کوچک در خراسانرضوی میتواند موجب کاهش نرخ بیکاری در این استان بشود.
دکتر جواد سخدری افزود: یکی از بزرگترین مشکلات صنایع کوچک بازاریابی است. درواقع این واحدها به دلیل دسترسینداشتن به بازار، نمیتوانند اجناس خود را به فروش برسانند. از این رو، در میانه کار، فعالیتشان متوقف میشود.
وی تصریح کرد: همچنین در شرایط امروز، دیگر این انتظار که یک واحد تمامی فرآیند تولید را خودش انجام دهد در صنایع کوچک جوابگو نیست، چرا که این کار موجب افزایش هزینه تمامشده او میشود و قدرت رقابت در بازار را از واحد میگیرد.
وی خاطرنشان کرد: برای حل این مشکل، واحدهای کوچک باید آنها را بهصورت خوشهای درآورد تا هرکدام بخشی از فرآیند تولید را انجام دهد و در مجموعه یک محصول واحد را تولید کنند. سخدری میگوید: این کار ضمن اینکه موجب کاهش هزینه تمامشده این واحدها میشود، تولید انبوه و دسترسی به بازار را برای آنها تسهیل میکند.
صنایع کوچک، راه حل مشکل حاشیهنشینی
مشاور کانون کارآفرینان برتر خراسانرضوی تصریح کرد: صنایع کوچک به دلیل اینکه مشکلات واحدهای بزرگ را ندارند میتوانند موجب اشتغالزایی در شهرستانهای کوچک و حتی حاشیه شهر مشهد بشوند. در صورت تحقق این کار، بهطور حتم آسیبهای اجتماعی مناطق حاشیهای شهر نیز کاهش مییابد. وی تصریح می کرد: اگر ما صنایع کوچک را در حاشیه شهر گشترش دهیم، این کار باعث میشود جمعیتی که در این مناطق ساکن هستند به یک نیروی مولد تبدیل شوند و به افزایش نرخ رشد اقتصادی شهر کمک کنند.
صادرات محصولات صنایع کوچک
همچنین معاون سازمان توسعه تجارت نیز با بیان اینکه صادرات محصولات صنایع کوچک باید تسهیل شود، گفت: به دلیل کاهش هزینههای واحدهای کوچک، آنها پتانسیل خوبی برای افزایش صادرات دارند. از این رو، برای حل مشکل بازاریابی آنها، میتوان ظرفیتهای صادراتیشان را تقویت کرد. محمد رضا مودودی افزود: سازمان توسعه تجارت نیز این آمادگی را دارد تا از صادرات محصولات تولیدی صنایع کوچک حمایت کند و تسهیلات لازم را در اختیارشان قرار دهد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.