هزینه یکمیلیونو٧٠٠؛ حداقل دستمزد ٦٠٨هزارتومان! فاصله٣برابری دخلوخرج کارگران
افزایش مستمر قیمتها، افت قدرت خرید خانوار و کاهش ارزش ریال در ایران درمدت سه دهه اخیر باعث شده است تا دستمزد روزانه ٥٦٧ریالی کارگران در سال٥٨ به ١٦٢هزارو٣٧٥ریال در سال٩٢، یعنی به میزان ٢٨٥برابر برسد. بااینحال، کارشناسان بازار کار میگویند، رشدنکردن واقعی دستمزدها در ایران از مسائل جدی بوده که نیروی کار با آن مواجه است و اگر دستمزدها در ایران رشدی منطقی را طی میکرد، افزایشهای امروز باید بین ٥٠٠ تا ٦٠٠برابر سال٥٨ میرسید.
در سال١٣٦٠کمترین دستمزد روزانه به میزان٦٣ تومان تعیین شده بود که این میزان ١٠سال بعد در سال١٣٧٠ به ١٦٦تومان و در سال١٣٨٠ نیز به هزارو٨٩٣تومان افزایش یافت. همچنین کمترین دستمزد روزانه مشمولان قانون کار در سال١٣٩٠ به ١٠هزارو١٠٠تومان بالغ شد. در سال٩٣ نیز دستمزد روزانه ۲۰هزارو۲۹۷تومان تعیین شد؛ بنابراین در فاصله سالهای ١٣٦٠ تا ١٣٧٠، کمترین مزد روزانه در ایران بیشاز ٦/١برابر افزایش یافت. این میزان در فاصله سال٧٠ تا ٩٣ به میزان بیشاز ٣/١٠برابر افزایش یافته است.
درمجموع افزایش کمترین دستمزد روزانه در ایران در فاصله سالهای١٣٥٨ تا ١٣٩٢ به میزان بیشاز ٣/٢٨٥برابر بوده است، اما بهگفته کارشناسان بازار کار، این میزان میتواند تا بیشاز دوبرابر نیز افزایش داشته باشد و این مسئله بهعنوان شکافی جدی بین تامین معیشت و حداقل دستمزد نیروی کار در ایران همواره وجود دارد.
علت چیست؟
مطابق برآورد حسین راغفر، صاحبنظر و محقق در حوزه فقر، خط فقر در ایران در سال٨٧، حدود ٨٠٠هزار تومان بود. این درحالی است که براساس گزارشهای بانک مرکزی متوسط هزینه ماهانه هر خانوار شهری در این سال، معادل ٨٨١هزار تومان بود.این درحالی است که در سال٨٧ میزان حداقل دستمزد ٢١٩هزارو٩٠٠تومان تعیین شده بود.
با اجرای هدفمندی یارانهها در سال٨٩، خط فقر در ایران افزایش یافت بهطوریکه براساس گفته جمشید پژویان، رئیس وقت شورای رقابت، خط فقر خانوار شهری در این سال معادل ٩٤٦هزار تومان بود. در این سال هزینه ماهانه زندگی یکمیلیونو١٦٠هزارتومان بوده است. بااینحال کمترین حقوق کارگران در این سال٣٠٠هزارو٣٠٠تومان تعیین شده بود.
براساس آمار منتشرشده، هزینه یک خانوار در سال٩٢ به یکمیلیونو٧٠٠هزار تومان افزایش یافته بود. در این سال بازهم افزایش فاصله حقوق و مخارج کارگران همچنان ادامه یافت بهطوریکه در سال٩٢ میزان حداقل دستمزد کارگران ٤٨٧هزارو١٢٥تومان اعلام شد. بررسی هزینه خانوارهای کارگری نشان میدهد،با وجود اینکه امسال حداقل حقوق ٦٠٨ هزارتومان تعیین شد، فاصله بین درآمد و مخارج در این سال سهبرابر است.
حتی برخی کمتر دریافت میکنند
بهگفته عضو هیئتمدیره کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران، متاسفانه گروههایی را داریم که حتی حقوقهای کمتراز ٦٠٩هزار تومان دریافت میکنند و از هیچگونه مزایای بیمه نیز برخوردار نیستند. برآوردها نشان میدهد پنج میلیون نفر کارگر بدون شناسنامه در کشور وجود دارند.
ابوی میگوید: بخش عمدهای از این دست کارگران زن هستند که در مراکزی مانند مطبهای پزشکان، دفاتر وکالت و اصناف کوچک فعالیت دارند. درصد زیادی از زنان شاغل در این بخشها، حقوقهای بسیار کم ٢٠٠ تا ٤٠٠هزار تومان در ماه دریافت میکنند.
چگونه مخارج زندگی تامین میشود
حال با اتکا به چنین آماری این سؤال پیش میآید که خانوارهای کارگری با چنین شکافی بین درآمد و مخارج چگونه امرارمعاش میکنند.
محمد خانی، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه کارگران با شغل دوم و سوم مخارج زندگی خود را تامین می کنند، میگوید: بررسیهای بازار کار در کشور نشان میدهد، ٢٨ تا ٣٠درصد نیروی کار در ایران شغل دوم و عدهای نیز شغل سوم دارند.
وی میافزاید: این آمار مربوط به شاغلان بخشهای دولتی و غیردولتی است و ٢٢درصد نیروی کار هم اعلام کردهاند تمایل دارند شغل دوم یا سوم داشته باشند، اما شرایط آن فراهم نشده است. وی تاکید میکند: مهمترین عامل برای رویآوردن به شغل دوم و سوم، کافینبودن درآمد شغل اول برای تامین هزینههای خانواده است.
چه تاثیری بر سفرهها داشته است
آمارها نشان میدهد روند کاهش قدرت خرید کارگران باعث شده است تا مصرف برنج در این قشر از ١٧٥کیلوگرم در سال٨٤ به ١٥٩کیلوگرم در سال٩٢ برسد. همچنین مصرف گوشتقرمز از ٥٩کیلوگرم به ٤٩کیلوگرم کاهش داشته، مصرف گوشت ماهی از ٢٠کیلو به ١٦کیلو کاهش داشته باشد و در سال٩٢ مصرف ماست و پنیر بهترتیب از ٩٢کیلوگرم به ٦٤کیلوگرم و از ٢٥کیلوگرم به ٢٣کیلوگرم کاهش یابد.
نقش مسکن در کاهش قدرت خرید
همچنین براساس آمارگیری سالانه هزینه و بودجه خانوار مرکز آمار ایران، در سال٨٤ نرخ مالکیت ٥/٧١درصد بوده که در سال٩١ به ٦/٦٦درصد رسید.
در این رابطه رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی کشور معتقد است: اگر حقوق و دستمزد کارگران هزینههای زندگی خانوارهای کارگری را پوشش دهد، کارگران به حمایتهای جانبی نظیر سبد کالا نیاز نخواهند داشت.
فتحا… بیات با بیان اینکه ٧٠درصد حقوق کارگران صرف هزینههای مسکن و اجارهبها میشود، عنوان میکند:گاهی تورم بهقدری است که حقوق و دستمزدی که کارگر میگیرد، فقط١٠روز اول برج را پوشش میدهد؛ بنابراین وقتی که حقوق و دستمزد، تامینکننده معیشت خانوار کارگری نیست میگوییم، دولت حمایت کند و سبد کالا بدهد؛ وگرنه کارگر بهعنوان نیروی فعال و مولد جامعه نباید به این شکل زیر پوشش قرار بگیرد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.