درد تولید با بسته خروج از رکود درمان نمیشود
به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، صنعت یکی از بخشهای مهم اقتصادی است که تمام فعالان اقتصادی و مردم از نزدیک با این حوزه در ارتباط هستند، اما چند سالی است که مشکلات اقتصادی کشور دامن صنعت را بیش از سایر حوزهها گرفته است، به گونهای که تأثیرات منفی آن نه تنها صنعتگران را دچار مشکل کرده، بلکه مردم نیز به طور ملموس این آثار را حس میکنند.
مشکلات به حدی بوده که برخی از واحدهای صنعتی تعطیل و برخی نیز در آستانه تعطیلی قرار گرفتند و این موضوع بخشهای مختلف اقتصاد کشور همچون تولیدکننده، صادرکننده و کارگران را متضرر کرد و در نهایت برای رفع این مشکلات تدابیر مقطعی ارائه شد که هیچکدام نتوانست کمکی کند.
به تازگی بسته خروج از رکود از سوی تیم اقتصادی دولت یازدهم با هدف کمک به بخش تولید و صنعت رونمایی شد، تا شاید باری از دوش صنعتگران و تولیدکنندگان برداشته شود، این موضوع سبب شد تا با دعوت از حسن حسینی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی و عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی درباره چگونگی اثرگذاری آن گفتوگو کنیم که در ادامه میخوانید.
* صنعت خراسان رضوی بیمار است/ حال و روز صنعت و تولید خوب نیست
فارس: مشکلات اقتصادی چند سال اخیر ضربه بدی به بخش تولید و صنعت وارد کرد به طوری که بسیاری از صنایع کشور در آستانه تعطیلی قرار گرفتند، در ارتباط با وضعیت صنایع خراسان رضوی و اینکه در حال حاضر آنها با چند درصد ظرفیت خود کار میکنند توضیحاتی ارائه بفرمایید.
تولید را نمیتوان در یک مقطع خاصی مورد ارزیابی قرار داد، اما موضوعی که امروز وجود دارد این است که حال و روز صنعت و تولید خوب نیست و مشکلاتی دامنگیر این دو حوزه شده که از سالهای گذشته برجای مانده و چون در روزهای خوش به صنعت توجه نشده امروز صنعت استان بیمار است.
واحدهای صنعتی مشکلات فراوانی دارند و در بخشی از صنایع مثل قطعهسازان مشکلات به حدی رسیده که شاهد تعطیلی آنها هستیم، اگر ریشهیابی کنیم که این مشکلات چگونه به وجود آمدهاند، میبینیم که واحدهای صنعتی یک شبه دچار مشکل نشدهاند و بیتدبیریهای گذشته سبب شده تا امروز تمام صنایع مشکل داشته باشند.
* رونق تولید با ارائه بسته خروج از رکود میسر نمیشود
فارس: یکی از اساسیترین مشکلات اقتصادی کشور رکود حاکم بر بازار است و در این راستا دولت بستهای را با عنوان بسته خروج از رکود ارائه کرده به نظر شما این بسته تا چه میزان میتواند مشکلات را برطرف و رونق را به بازار بازگرداند؟
به عقیده من به عنوان یک فعال اقتصادی با ارائه اینگونه بستهها تولید رونق نمیگیرد و موضوع اصلی در ارائه این بسته چگونگی اجرا است؛ اینکه اگر قرار است از سوی دولت تسهیلاتی برای تولید در نظر گرفته شود، از کجا معلوم که واقعا تمام این تسهیلات در همان بخش مورد نظر هزینه شود، بعضی اوقات نمیفهمیم که چگونه در اختصاص تشویقیها و ارائه تسهیلات تصمیم گرفته میشود.
* سهم ناچیز مسکن در بسته خروج از رکود
یکی از موضوعاتی که در ارائه این بسته به چشم میخورد، توجه به صنعت خودروسازی است، چراکه خودرو تأثیر زیادی در زندگی افراد ندارد و نداشتن خودروی شخصی مشکل زیادی ایجاد نمیکند و به نظر من اگر این توجه به حوزه مسکن معطوف میشد و بخشهایی از صنعت نیز فعال میشدند، تحرکی در صنایع کوچک همچون سیمان و کلید و …ایجاد میشد؛ از طرفی در بخش مسکن بسیار کنترل شدهتر میتوان حرکت کرد و اینکه امروز با ارائه وام مسکن در شهرهای بزرگ با مبلغ 80 میلیون کسی نمیتواند مسکن بخرد.
* در حال حاضر تمام صنایع کشور مشکل دارند
فارس: همانطور که اشاره کردید در بسته خروج از رکود توجه خاصی به صنعت خودروسازی شده به نظر شما آیا دولت نمیخواسته از این طریق از صنایع وابسته به خود حمایت کند؟
اعتقاد شخصی من این نیست، چون اگر دولت یک بسته خاصی را برای صنایع نساجی تعریف میکرد عدهای باز هم این موضوع را منتسب به نگاه دولت میدانستند و البته هدف این اقدام دولت و همراهی با خودروسازان در اصل کمک به قطعهسازان بوده، چون خودروسازان بدهکاری زیادی به قطعهسازان دارند.
در حال حاضر تمام صنایع کشور مشکل دارند اما از آنجا که مردم با صنعت ارتباط بیشتری دارند مشکلات صنعتی را بیشتر احساس میکنند و نمونه آن صنعت خودروسازی است.
در بخش خرید خودرو برای اینکه اشتغال زیادی دارد برای تحرک این صنعت حمایتی در بسته از آنها صورت گرفته است، چون مشکلی که به وجود آمده، باعث شده برخی از کارخانههای قطعهسازی تعطیل شوند؛ هرچند که این بسته هم یک درمان مقطعی برای خودروسازان است.
* تهاتر بدهیهای مالیاتی گامی موثرتر از بسته رکود دولت
فارس: به نظر شما به جزء ارائه تسهیلات، دولت نمیتوانست برنامه دیگری برای حمایت از قطعهسازان ارائه دهد؟
البته میشد برنامه حمایتی دیگری نیز در نظر گرفته شود چون یکی از مشکلات این است که قطعهسازان با وجودی که پولی دریافت نکردهاند باید مالیات خود را بپردازند و مالیات ارزش بر افزوده جزو مالیاتهایی است که مشمول هیچگونه تخفیف یا بخششی نمیشود و در صورت معوق ماندن باید با جریمه پرداخت شود و دولت میتوانست برای حمایت از قطعهسازان راهحل دیگری نیز انتخاب کند، به عنوان مثال سازمان دارایی و صنعت خودروسازی که هر دو دولتی هستند به میزان طلب قطعهسازان با یکدیگر تهاتر میکردند تا این همه مشکلات به وجود نمیآمد.
فارس: با توجه به اینکه رکود حاکم بر بازار خودرو وعدم تمایل مصرفکننده به خرید بیشتر به دلیل نبود کیفیت لازم در خودروها است، به نظر شما ارائه وام 25 میلیونی در بسته خروج از رکود میتواند بازار خودرو را ساماندهی کند؟
اینکه امروز مصرفکننده میگوید خودروها بیکیفیت هستند، آیا واقعا خودروسازان ما میخواستند خودروی بیکیفیت تولید کنند؟ آیا خودروسازان با کمکهایی که شدند و رانتهایی که استفاده میکنند، میخواستند بیکیفیتی را هم به آن اضافه کنند؟ اعتقاد من بر این است که چنین موضوعی درست نبوده، چون هر تولیدکننده میخواهد یک تولید با ارزش و باکیفیت داشته باشد، البته باید دید که زمینههای لازم برای تولید با کیفیت در کشور فراهم شده است یا نه؟
وقتی که هشت سال با جامعه جهانی فاصله میگیریم در صورتی که امروز دنیا به دهکده جهانی تبدیل شده و زمانی که درآمد نفتی کشور 800 میلیارد دلار میشود، به جای رونق اقتصادی افزایش آمار بیکاری و بدهکاری دولت باقی میماند، به همین منظور چطور میتوان انتظار داشت که پروژههای عمرانی انجام و حال و روز صنعت خوب باشد؟ زمانی که رویایی درآمد ارزی داشتیم در بخش سرمایهای، زیرساختها و جادههای ریلی و هوایی اقدام موثری انجام نشد، درنتیجه امروز که مشکلات سر باز کرده با چه پساندازی میخواهیم راهحلی برای آنها بیندیشیم.
* بیکیفیتی خودروها حاصل استفاده از قطعات چینی
اینکه خودروها از کیفیت لازم برخوردار نیستند، چون به خودکفایی 100 درصدی نرسیدهایم و قطعات وارداتی که بعضاً به صورت بیکیفیت و کمکیفیت از چین وارد شده بر روی خودروهای تولید داخل نصب میشود.
متأسفانه از سال 84 سمت و سوی تکنولوژی کشور به خاطر تحریمهای موجود از غربی به سوی چینی تغییر کرد و این امر سبب شد تا کیفیت کاهش پیدا کند و تا قبل از سال 84 حتی 10 درصد خطهای تولید صنعت استان چینی نبود.
*ضرورت اصلاح نظام مالیاتستانی/اخذ مالیات از تولیدکنندگان جفا در حق تولید
فارس: به نظر شما امروز با توجه به مشکلات عدیدهای که در حوزه اقتصادی وجود دارد و از طرفی همیشه شاهد بودهایم که ارائه بستههای مختلف گره چندانی از کار تولید و صنعت باز نمیکند، دولت چگونه میتواند به تولیدکنندگان و صنعتگران کمک کند؟
باید توجه داشت که صنایع بزرگ یک درصد بسیار ناچیزی را از صنایع کل کشور تشکیل میدهد و نمیتوان فقط منافع صنایع 7 درصدی را در نظر گرفت و امروز در صورتی میتوان وضعیت اقتصادی را تغییر داد که به صنایع کوچک و متوسط توجه شود.
یکی دیگر از اقداماتی که دولت میتواند انجام دهد اصلاح نظام مالیات ستانی است، اینکه سال به سال ضرایب مالیاتی افزایش مییابد و از کسانی که همیشه مالیات خود را پرداخت میکردند، دوباره مالیات گرفته میشود اما برنامهای برای فرار مالیاتی در نظر گرفته نمیشود، و در وضعیت کنونی که بسیاری از تولیدکنندگان مشکلات عدیدهای دارند این موضوع جفا در حق تولید است.
دولت باید جنبههای حمایتی را افزایش دهد و در این راستا نیاز است تا عوارض و سختگیریهای فراوانی برای بخش تولید برداشته شود چون دیوان سالاری مشکلاتی فراوانی را برای تولیدکنندگان ایجاد میکند.
* دولت تکلیف خود را با بخش خصوصی مشخص کند
فارس: بخش خصوصی از ظرفیتها و توانمندیهای فراوانی برخوردار است که میتواند کمک بزرگی به اقتصاد کشور کند، آیا دولتمردان تا به امروز از این ظرفیتها به درستی استفاده کردهاند؟
امروز 80 درصد اقتصاد کشور در اختیار دولت قرار دارد، برای اقتصاد 80 درصدی دولت نیاز به سازمانها و ادارات مختلفی دارد و همه اذعان دارند که دولت نمیتواند به تنهایی کار کند و اگر به بخش خصوصی واگذار شود و تفویض اختیار شود، بار مالی دولت کم میشود.
آنچه که مسلم است دولت باید وضعیت خود را با تولید و صنعت تعیین تکلیف کند و تولیدکننده امروز نمیتواند به تنهایی مشکلات را برطرف کند و نیازمند کمک است، امروز تولیدکننده روزبهروز معوقات بانکیاش افزایش مییابد و اگر دولت برای سه سال تمام مطالبات بانکها از تولید را به صورت تعلیق در بیاورد، بدون اینکه بهرهای اضافه شود در حقیقت فرصتی به تولیدکننده داده تا وضعیت اسفناک اقتصادی امروز بهبود یابد.
* با بهره بانکی 26 درصدی تولید هیچگاه رونق نمیگیرد
فارس: اخذ تسهیلات با بهرههای بانکی بسیار بالا از مشکلات اصلی فعالان اقتصادی است، اما به تازگی رئیس کل بانک مرکزی صحبتی مبنی بر کاهش نرخ تسهیلات بانکی را عنوان داشته؛ به نظر شما با توجه به وعده وعیدهای گذشته این موضوع تا چه حد میتواند محقق شود؟
نرخ تسهیلات آنچه در شورای پول و اعتبار تصمیمگیری میشود، شاخصی است که از تورم منشأ میگیرد و اگر نرخ تسهیلات کاهش یابد، تورم نیز باید کاهش پیدا کند و طبق آمار بانک مرکزی هماکنون نرخ تورم 13.3 درصد بوده اما تسهلات بانکی با نرخ 22 تا 24 درصد داده میشود که 22 درصد نیز عملاً وجود ندارد و تمام بهرهها به طور متوسط 26 درصد است.
یکی از راههای خروج از رکود کاهش نرخ بهرههای بانکی است و اگر این کاهش رخ داد باید با نظارت دید که وام به چه افرادی تعلق میگیرد و باید مکانیزمی تعریف شود تا از انحراف این پولها جلوگیری شود.
* نرخ تسهیلات سبب شد تا مردم از سود تولید فاصله بگیرند
مردم چند سالی است از سود تولید فاصله گرفتهاند چون اگر سرمایه خود را در بانکها بگذارند سود سپرده خود را دریافت میکنند و کسی نیازی ندارد که از کار تولیدی درآمدی داشته باشد، امروز نیاز داریم تا سرمایهگذاریهای مردم را به سمت تولید و صنعت سوق دهیم که این کار مستلزم ایجاد امنیت در فضای کسب و کار و تولید است.
* در صادرات ریلی حکم مالک و مستأجر را پیدا کردهایم
فارس: بیشتر صادرات خراسان رضوی از طریق حمل و نقل ریلی انجام می شود و حدود 17 سال است که همزمان با فصل پاییز که زمان صادرات اقلام و کالاهای استان است صادرکنندگان با کمبود واگن مواجه می شوند و این موضوع ضربه سنگینی به صادرات استان می زند، آیا قرار است در این زمینه راهکار جدی اندیشیده شود؟
در حوزه صادرات با حمل و نقل ریلی که بخش اعظم صادراتی خراسان رضوی را تشکیل میدهد مثل مالک و مستأجر شدهایم و چون واگن از خود نداریم باید نگاه ما به این باشد که آیا واگنی از کشورهای آسیای میانه به ایران میآید یا نه؛ بیشتر کشورها به دنبال این هستند که منافع خود را ببینند و در برخی موارد صادرکننده مجبور است تا 9 میلیون برای یک واگن بپردازد که تمام این مشکلات ناشی از حضور دلالانی است که در ایران و ترکمنستان فعالیت میکنند.
* دولت زمینه حضور بخش خصوصی را فراهم کند/ متضرر شدن بسیاری از صادرکنندگان در یک ماه گذشته
زمانی میتوانیم از این مشکل رهایی پیدا کنیم که خودمان مالک باشیم و دولت باید زمینه حضور بخش خصوصی را فراهم کند تا خودشان صاحب واگن شوند، در حال حاضر دو شرکت در استان برای این حوزه اقدام کردهاند و قراردادهایی را با طرف مقابل بستهاند اما باید توجه داشت که اگر واگن هم داشته باشیم باید اجازه سیر به ما داده شود و الان متأسفانه این اجازه به ما داده نمیشود و بیشتر به خاطر مسائل دیپلماسی است که مشکل داریم.
در یک ماه گذشته شدیداً بحران واگن را داشتیم و بسیاری از صادرکنندگان در عید قربان ضرر دیدند که به نظرم برای حل این مشکل تنها راه این است که بخش خصوصی به این مقوله ورود پیدا کند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.