افزایش سپردهگذاری در بانکها و حکایتی که نشان از رکود دارد/مطالبه ۱۵ هزار میلیارد ریالی سیستم بانکی خراسان رضوی
دبیر شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی گفت: بالا رفتن حجم سپردهگذاری در بانکها در واقع نشان از رکود در بخشهای مولد اقتصادی دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس ،بانکها یکی از بخشهای بسیار مهم در اقتصاد کشور و به تبع آن خراسان رضوی هستند که تأثیر بسیار زیاد آنها در چرخه اقتصادی برای همگان مشخص است.
در خراسان رضوی با توجه به اینکه بیشتر سرمایهگذاریهای اقتصادی مربوط به بخش خصوصی است تأثیر بانکها بسیار بیشتر شده و باید به ساز و کار آنها توجه بیشتری داشت از این رو خبرنگار تسنیم در مشهد مقدس گفتوگویی با محمود منصوری سرپرست شعب بانک تجارت استان . دبیر شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی داشته است که مشروح آن را در زیر میخوانید.
مهمترین موضوعات آورده شده در گفتوگوی خبرنگار تسنیم خراسان رضوی با دبیر شورای هماهنگی بانکهای استان به شرح زیر است:
- بین 35 تا 37 مؤسسه مالی و اعتباری و بانک در خراسان رضوی فعالیت دارند که از بانک مرکزی مجوزات لازم را دریافت کردهاند.
- هنوز ساماندهی مورد نظر در مورد مؤسسات مالی و اعتباری انجام نشده است.
- در نیمه نخست امسال بالغ بر 52 هزار میلیارد ریال منابع توسط سیستم بانکی جذب شده که نسبت به پایان سال گذشته 13.6 درصد رشد داشته است.
- میزان تسهیلات پرداختی در نیمه نخست امسال بالغ بر 22 هزار میلیارد ریال معادل 9 درصد رشد داشته است.
- هر مشتری که هم اکنون به بانکها مراجعه داشته و برای تسویه معوقات خود اقدام کند تمام جرایمش بخشیده و برای این موضوع تاریخ انقضایی تعیین نشده است.
- سیستم بانکی خراسان رضوی در اعضای شورای هماهنگی حدود 15 هزار میلیارد ریال مطالبات دارد.
- آمارها نشان از این دارد که منابع از سمت جاری به سمت سپرده مدت دار در حرکت است.
- اینکه اقبال عمومی به سپردهگذاری بالا رفته نشانگر رکودی است که در بازار وجود دارد.
تسنیم: لطفا توضیحی در مورد شاکله کلی دبیرخانه شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی بفرمایید.
منصوری: دبیرخانه شورای هماهنگی برای اینکه سیستم بانکی با هم ارتباط داشته باشند و از سیاستگذاریهای یکدیگر خبردار شوند و هماهنگیهایی را در این زمینه انجام دهند ایجاد شده است.
هم اکنون در خراسان رضوی از بین تمام بانکها 13 بانک ملی، سپه، پست بانک، صادرات، رفاه، تجارت، کشاورزی، توسعه صادرات، صنعت و معدن، توسعه تعاون، قرضالحسنه مهر ایران، ملت و مسکن عضو شورای هماهنگی هستند اما در جلساتی که برای این دبیرخانه تشکیل میشود تمام سیستم بانکی در استان حضور پیدا کرده و به این علت که اعتقاد به این موضوع وجود دارد که همه سیستم باید از مواردی که در این شورا به تصویب میرسد تبیعت داشته باشند.
بین 35 تا 37 مؤسسه مالی و اعتباری و بانک در خراسان رضوی فعالیت دارند که از بانک مرکزی مجوزات لازم را دریافت کردهاند.
تسنیم: وضعیت بانکی استان را چگونه توصیف میکنید؟ میزان درصد مصرف منابع در خراسان رضوی چه قدر است و سایر شاخصههای سیستم بانکی چه وضعیتی دارند؟
منصوری: برای پاسخ به این پرسش باید فلسفه بانک و بانکداری قدری باز شود در واقع این نهادها برای تجمیع پولهای خرد و ساماندهی و انتقال آنها به بخشهای مولد اقتصادی برای ایجاد اشتغال بوده و از زمانی فعالیت خود را آغاز کردند که موضوع مسافرتهای دریایی شروع شد و در وهله نخست آنها بیشتر در رسته صرافی فعالیت داشتند که استمرار این فعالیت تا کنون به شکل مدرن امروزی رسیده است.
در کشور ما یکی از چالشهایی که در حوزه بانکداری وجود دارد تأسیس مؤسسات مالی و اعتباری و صندوقهای قرضالحسنه بوده و این موضوع اقتصاد کشور را تبدیل به یک آشقته بازار کرده زیرا آنها سیاستهای مدونی نداشته و نظارتی از طرف مکانی معین به نام بانک مرکزی به آنها اعمال نمیشود و این روند تا زمانیکه بانک مرکزی به بخشی از آنها سر و سامان داده و کنترلهایی را بر آنها اعمال کرد؛ ادامه داشت هر چند که هنوز هم ساماندهی مورد نظر در این بخش به انجام نرسیده است.
بهتر شدن وضعیت از نظر مؤسسات مالی و اعتباری سبب شد که در خراسان رضوی در سال 95 منابع خوبی جذب شود و در نیمه نخست امسال بالغ بر 52 هزار میلیارد ریال منابع توسط سیستم بانکی جذب شده که نسبت به پایان سال گذشته 13.6 درصد رشد داشته است.
در سیستم بانکی از 2 دیدگاه تسهیلات و مصارف را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهیم یکی نسبت به مانده در پایان سال گذشته و دیگری در پایان نیمه نخست امسال، در پایان سال 94 تعداد 13 بانک عضو شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی 253 هزار میلیارد ریال تسهیلات اعطا کرده و این در نیمه نخست سال 95 به 275 هزار میلیارد ریال افزایش داشته و به عبارت دیگر میزان تسهیلات پرداختی بالغ بر 22 هزار میلیارد ریال معادل 9 درصد رشد داشته است.
در 6 ماهه نخست امسال صرف نظر از مقطعی که تحت مقایسه قرار گرفت سیستم بانکی توانسته بالغ بر 50 هزار میلیارد ریال تسهیلات در بخشهای مختلف اقتصادی پرداخت کند.
تقسیم بندی این تسهیلات به این صورت است که در بخش کشاورزی در این 6 ماهه برابر با 20 درصد معادل 9987 میلیارد ریال، در بخش صنعت و معدن 28 درصد 14 هزار و 132 میلیارد ریال، در بخش مسکن معادل 8 درصد برابر با 3861 میلیارد ریال، در بخش بازرگانی و خدمات برابر با 39 درصد معادل با 20 هزار میلیارد ریال و در بخش وام قرضالحسنه برابر با 4 درصد معادل با 2127 میلیارد ریال و در بخش صادراتی برابر با یک درصد معادل با 553 میلیارد ریال در خراسان رضوی تسهیلات پرداخت شده که مجموع آن همان 50 هزار میلیارد تومان مجموع مبلغی است که در بانکها اعطا شده است.
تسنیم: به موضوع مؤسسات مالی و اعتباری اشاره داشتید و ما شاهد هستیم که در خراسان رضوی و به ویژه در مشهد تعداد زیادی از این دسته موسسات شکل گرفتهاند به نظر شما علت این موضوع چیست؟
منصوری: در واقع بنده خودم هم هنوز در این حوزه به نتیجه و پاسخ مناسبی دست پیدا نکردهام تعداد زیادی از مؤسسات مالی و اعتباری و صندوقهای قرضالحسنه از خراسان رضوی شکل گرفته و به سایر نقاط کشور تسری پیدا میکند اما اینکه به چه علت چنین اتفاقی میافتد هنوز برای من مشخص نیست.
تسنیم: یکی از مباحثی که در مورد تسهیلات مطرح شده موضوع معوقات است توضیحاتی در مورد این بخش ذکر شده و بفرمایید مبحث اموال بانکی فریز شده هم اکنون در استان در چه وضعیتی است؟
منصوری: مشتریان سیستم بانکی با هر مشکلی که روبهرو هستند در هر بخش اقتصادی میتوانند مشکلات خود را با بانکها در میان گذاشته تا بررسی شود و برابر با بخشنامهها به آنها کمک میشود همچنین هر مشتری که هم اکنون به بانکها مراجعه داشته و برای تسویه معوقات خود اقدام کند تمام جرایمش بخشیده و برای این موضوع تاریخ انقضایی تعیین نشده است.
دوم اینکه مشتریان این اطمینان را داشته باشند که بانکها به ویژه در بخش صنعت به هیچ عنوان این قصد را ندارند که نقدینگی آنها را کاهش داده و یا مشکلاتی در این بخش برایشان به وجود آورد و سعی بر این است که بدهی واحدها از سرفصل مطالباتی و یا معوق به سرفصل جاری منتقل کند تا آنها بتوانند فعالیت خود را ادامه دهند و برای فرآیندهای مالی خود نیز دچار مشکل نشوند.
در این حوزه باید گفت افرادی که قبلا تسهیلات دریافت کردهاند و افرادی که هم اکنون قصد این کار را دارند حتما نسبت به پرداخت اقساط خود اهتمام داشه باشند زیرا هر تسهیلاتی در سطوح خود تعدادی در نوبت دارد که منتظر استفاده از این مبلغ هستند به ویژه در حوزه قرضالحسنه این موضوع باید بیشتر مورد توجه باشد که پول به سیستم بانکی برگشته تا دوباره از آن استفاده شود.
هم اکنون سیستم بانکی خراسان رضوی در اعضای شورای هماهنگی حدود 15 هزار میلیارد ریال مطالبات داریم که در صورت مراجعه افراد تا حدود 80 درصد آنها قابلیت تعیین تکلیف را دارد.
در مورد اموال فریز شده بیشتر با بخش صنعت درگیر هستیم البته سیاستهای بانک بر این است که محل فعالیت تولیدی مشتری را تملیک نکند ما در ابتدا اخطارهایی را به فرد داده و پس از آن نیز تقسیط را برای بدهی در نظر میگیریم به بیان سادهتر سعی بر این است که تا حد امکان از راهکار آخر یعنی تملیک واحد خودداری شود زیرا اعتقاد راسخی در این بخش وجود دارد که به اجرا گذاشتن وثایق بهترین راه حل نیست.
البته به عنوان آخرین اقدام مجبور به طی این فرآیند هستیم که هم اکنون نیز بر حسب مصوبات دستگاههای قضایی تا حدود زیادی این مباحث انجام نمیشود البته درصد این معوقات به اندازه بسیار زیادی نبوده و عدد ریالی این اموال مشخص نیست.
تسنیم: هم اکنون ترکیب وجوهی که در سیستم بانکی وجود دارد به چه صورت است آیا بیشتر مبالغ در گردش سیستم پولی به صورت سپرده هستند یا جاری آسیب این موضوع بیشتر در کجاست؟
منصوری: هم اکنون وجوه بیشتر از حالت جاری به سمت سپردهگذاری در حال انتقال است؛ به بیان سادهتر در وضعیت موجود هر مشتری که مبلغی را در اختیار دارد میل به سپردهگذاری و دریافت سود از آن دارد.
منابع جاری در اصطلاح بانکی به منابعی گفته میشود که به آنها سود تعلق نگرفته و دائما در حال حرکت در بازار هستند اما هم اکنون آمارها نشان از این دارد که منابع از سمت جاری به سمت سپرده مدت دار در حرکت است.
آسیب این موضوع در این است که زمانیکه سود از جایی به جز بانکها استحصال شده به عنوان مثال در بخشهای اقتصادی مولد سرمایهگذاری شده و در این چرخه سبب ایجاد ارزش افزوده شود بسیار بهتر از این است که به دست بانکها سپرده شود و اینکه هم اکنون اقبال عمومی به سپردهگذاری بالا رفته نشانگر رکودی است که در بازار وجود داشته و مردم بیشتر از اینکه سرمایهگذاری در اقتصاد داشته باشند به سیستم بانکی روی میآورند.
تسنیم: موضوع بانکداری مجازی یکی از بحثهای مطرح است وضعیت این مقوله در خراسان رضوی را توضیح دهید.
منصوری: بانکداری مجازی یکی از افقهای سیستم بانکی به تبعیت از تمام دنیا است و ما به دنبال این هستیم که بانکداری را به گونهای به سمت خانهها و محل کار مردم برده تا مشتری بتواند از محل استقرار خود تمام خدمات بانکی مورد نظر را دریافت کند بدون اینکه در شعب حضور داشته باشد.
قصد این است که در آینده به سمتی برویم که شعب بانکها تبدیل به محلی صرفا برای گرفتن مشاوره شده و هم اکنون برای رسیدن به این مقصود درگاههای پرداختی را برای دانشگاهها، بیمارستانها، هواپیماییها و سایر مؤسساتی از این قبیل در حال ایجاد هستند همچنین در سطح شهرها دستگاههای خودپردازی نصب شده که تعداد آنها رو به افزایش بوده تا مردم بتوانند خدمات مورد نیاز خود را از آنها دریافت کنند.
سیستم بانکی در خراسان رضوی هم اکنون 209 هزار و 541 دستگاه پوز و 2117 دستگاه خودپرداز دارد البته این تعداد مربوط به بانکهای ملی، صادرات، ملت، سپه، تجارت، کشاورزی، رفاه و مسکن هستند همچنین تعداد شعب بانکهای عضو شورای هماهنگی در خراسان رضوی 1059 شعبه و 1177 باجه است.
تسنیم: همیشه در جلسات مختلف یک سری انتقاداتی به سیستم بانکی مطرح میشود اگر شما بخواهید پاسخی به موضوعات مطروحه در انتقاد به این نهادها به ویژه در حوزه اعطای تسهیلات به بخش تولید بدهید به چه موضوعاتی اشاره میکنید؟
منصوری: پیش از اینکه به موضوع بانک اشاره داشته باشیم به این مسئله میپردازم که برای داشتن جامعهای پویا همیشه باید به انتقادات برای رسیدن از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب التفات داشته باشیم.
حتما به سیستم بانکی نیز انتقادات ویژه خود وارد است اما در این میان تخریب مقولهای ناراحت کننده بوده و برای رسیدن به مطلوب کمکی نمیکند و ما نیز تمام انتقادات سازنده را میپذیریم و در این راستا با هر کدام از نهادها که مسئلهای دارند حاضر به تعامل و همکاری کامل هستیم.
تسنیم: موضوع ارتباطات بانکهای خراسان رضوی با بانکهای خارجی به چه صورت است؟ آیا برای تأسیس شعب مشترک با بانکهای خارجی برنامهای به ویژه در مناطق آزاد وجود دارد؟
منصوری: هم اکنون سوئیفتها باز بوده و ارتباطات نیز توسعه یافته به عنوان مثال بانک تجارت توانسته در برخی کشورها شعب خود را تأسیس کند ارتباطات هم اکنون در حال بهبود بوده و قرار بر این است که با کشورهای اروپایی نیز تعاملاتی شکل بگیرد.
تسنیم: در موضوع بانکداری اسلامی هم اکنون برخی از فقها مسائلی را مطرح میکنند نظارتها برای شرعی بودن عقود اسلامی در بانکها به چه صورت است و برای توسعه این امر چه برنامههایی در دستور کار دارید؟
منصوری: در این موضوع باید به صحبتهای مقام معظم رهبری استناد داشت که بانکها محکوم به صحت هستند و ما باید در راستای عقود بانکداری اسلامی حرکت مناسبی داشته باشیم این قراردادها بر اساس قواعد دین مبین اسلام جاری بوده و میتوان آنها را توسعه نیز داد اما در زمانیکه بحث بانکداری اسلامی پیش میآید مهمترین موضوعی که مطرح میشود مسئله سود بانکی بوده که در واقع به علت بالا رفتن نرخ تمام شده پول اعمال میشود تا سیستم بانکی ادامه حیات داشته باشد.
اما تمام اهتمام سیستم بانکی در این است که تمام قواعد دین مقدس اسلام در قراردادهای بانکی جاری و ساری باشد تا اشکالات موجود را به حداقل برساند.
تسنیم: در حوزه وام ازدواج 10 میلیون تومانی در ابتدا برخی از بانکها مقاومت داشتند هم اکنون وضعیت به چه صورتی است؟
منصوری: وضعیت هم اکنون به صورت مطلوب بوده و پرداخت این وام انجام میشود در 6 ماهه امسال 2127 میلیارد و 582 میلیون ریال تسهیلات قرضالحسنه در همین 13 بانک عضو شورای هماهنگی استان پرداخت شده که بیشتر آنها در سرفصل ازدواج هستند.
تنها بانک تجارت در سال 94 و 95 تعداد 9225 فقره تسهیلات قرضالحسنه ازدواج با مبلغ 474 میلیارد و 140 میلیون ریال پرداخت کردهایم.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.