دکتر علیرضا نبی، کارخانهدار و مشاور مجمع تشخیص مصلحت نظام دربارۀ وضعیت مدیریت صنعتی: سود صنعت ٨، سود تسهیلات ٣٠درصد؟
شرط استخدام، داشتن سوءپیشینه است. بله، درست متوجه شدید. این اشتباه تایپی نیست. شرط استخدام در کارخانههای دکتر علیرضا نبی، داشتن محکومیت قضایی است و همین امر باعث شده تا فعالیت اقتصادی و صنعتی او برای غالب رسانهها جذاب باشد، حتی اخبار ٢٠:٣٠ هم گزارش مفصلی از کارخانۀ او پخش کرده است.
گروه کارخانجاتی که مدیریت آن برعهدۀ دکتر نبی است، از ١٣٨٣ فعالیت میکنند و دراینمدت علاوهبر فعالیت اقتصادی یک جریان اجتماعی تأثیرگذار را نیز بهراه انداختهاند. بیان این تجربۀ صنعتی در کنار آن رویکرد فرهنگی در روز حمایت از صنایع کوچک قابلتوجه است.
کارآفرینان رسانهای برای حرف زدن ندارند
به سراغ او رفتیم و او هم در گفتگو با ما از تحقیر سربازان نبرد اقتصادی توسط مدیران و فرماندهان گفت و از اینکه فعالان صنایع بهخاطر رفتار سلیقهای مدیران در باتلاق مشکلات اقتصادی گیر کرده و دستوپا میزنند.
نبی به کلام حضرت علی(ع) اشاره میکند که فرمودهاند «اگر هرکسی به اندازۀ عملش صحبت میکرد، چه سکوتی دنیا را فرامیگرفت.». او درهمینزمینه میگوید: «کارآفرینان در ایران حرف برای گفتن بسیار دارند، اما مجال برای گفتن خیر، و همین اجازهنیافتن برای بیان نظرات است که منجر به ایجاد مشکلات مدیریتی و فرهنگی در سطح جامعه شده است.».
رانتخواری و دلالی وارد فرهنگ شده است
او ادامه میدهد: «در کشورهای جهان سوم، ملتها تابع مُد هستند و بهجای استفاده از قوۀ عقل و ابتکار از جریان حاکم مُد تبعیت میکنند. تابعیت از مُد فقط در پوشش و مدل مو نیست. در کشور ما خواباندن پول در بانک و گرفتن سود هم تبدیل به مُد شده است. رانتخواری و دلالبازی در فرهنگ مردم ما ریشه کرده و همین، وضعیت صنعت را هم با مشکل مواجه کرده است.».
دکتر نبی، حال صنعت را به بیماری بدحال تشبیه میکند و میگوید: «۶۵درصد از اشتغال در استان ما در بخش صنایع است، اما حال صنعت خوب نیست و درمانهایی که توسط مسئولان ارائه میشود، در حد مُسکن است و به اندازۀ کافی تأثیرگذار نیست. صنعت از دو عارضه رنج میبرد، اول آنکه دستورالعملهایی که توسط مدیران بالایی صادر میشود، کارآمد نیست و درصورت کارآمدی توسط مدیران پاییندستی اجرا نمیشود.».
مدیران غیرکارشناس در رأس امور
مشاور اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام میافزاید: «عارضۀ دوم این است که اساساً افراد غیرکارشناس برای مدیریت صنعت و ارائۀ راهکار درمانی مسئولیت گرفتهاند و همین امر باعث میشود که بخشنامههای کارآمد مثل بخشنامۀ ستاد اقتصاد مقاومتی هم بهدرستی اجرا نشود، چون درراستای منافع برخی سازمانها نیست.».
نبی تصریح میکند: «البته نباید تمام مسائل و انتقادات را متوجه دولت بدانیم. بخش خصوصی در حوزۀ تجهیزات، آموزش و توسعه، نیرو و تفکر مدیریتی بهروز نشده است، لذا این توقع که دولت از صنعت بههیچوجه مالیات نگیرد، سود بانکی نگیرد و هزینۀ تأمیناجتماعی دریافت نکند، درست نیست و اساساً اگر صنعت چنینتوقعی داشته باشد، صنعت نخواهد بود.». این کارشناس اقتصادی میافزاید: «در شرایط فعلی بهجای اینکه نمایندگان بخش خصوصی در تعامل با نمایندگان دولت در جلسات راهبردی مشترک به نتیجه و راهکار برسند، جلساتشان بیشتر صرف بیان مطالبات و انتقادات از طرف بخش خصوصی به دولت میشود و با این شرایط است که راهکار عملی بهوجود نمیآید.».
عمدهمشکلاتی که بخش خصوصی در مدیریت صنعت کشور با آن مواجه است، خلاصه میشود به چند موضوع کلی که سه مورد آن سود بانکی، مالیات و بیمه است. مدیریت اشتباه در این سهگانه صنعت را با مشکلاتی مواجه کرده است و علیرضا نبی دراینباره میگوید: «هیچ اقتصاد صنعتی در کل دنیا با سود بانکی بیش از ٢٠درصد به جایگاه مطلوبی نمیرسد و شکست میخورد، البته درحالحاضر دولتمردان به این موضوع اشراف دارند، اما توانایی رفع تخریب اتفاق افتاده در حوزۀ بانکی را ندارند.».
این فعال اقتصادی میافزاید: «البته این انتقاد به مردم هم وارد است که چرا سرمایهشان را بهجای بهکارانداختن در حوزۀ اشتغال، به بانک سپرده و سود دریافت میکنند. این وضعیت بانکی مریض است، وضعیت موجودی که امروز کمر صنعت را شکسته است، حاصل سیاستهای غلط گذشته نیز هست. در کار صنعتی که نهایت ٧ تا ٨درصد سود وجود دارد، پرداخت سود بانکی ٢۵ تا ٣٠درصدی یعنی ورشکستگی، یعنی تعدیل نیرو، یعنی انباشت زیان.».
یک دستور در دو استان متفاوت است
دکتر نبی که فعالیت صنعتیاش محدود به استان خراسان نیست و یکی از سه کارخانۀ تحت مدیریت او در استان گلستان مشغول فعالیت است، میگوید: «چطور ممکن است که یک ادارۀ مشخص از یک وزارتخانۀ مشخص دستور بگیرد و همین دستور در دو استان خراسان و گلستان متفاوت اجرا شود؟! استان گلستان بستر فعالیت را برای صنعت تسهیل کرده است و در مدیریت پویاست، بهطورمثال مشکلات و مسائل ما در صنعت گلستان توسط کارشناسان ادارات حل میشود، اما در استان خراسان برای حلکردن مشکلات کوچک باید از شخص اول استان یعنی استاندار دستور بگیریم.».
نظام مالیاتی فَشل
مدیریت سلیقهای محدود به حوزۀ اجرای قوانین و بخشنامههای صنعتی نیست و بیش از همه در حوزۀ مالیات صنعتگران را آزار میدهد. نبی دراینرابطه میگوید: «ما حاضریم جان خود را برای وطنمان بدهیم، مال که چیزی نیست. اما چرا با صنعتگر رفتار دزدوپلیسی میکنند؟ رفتارهای موخذان مالیاتی تحقیرکننده و آزاردهنده است. سیستم مالیات توان کشف صاحبان عمده درآمد را ندارد، این وسط گناه بخش صنعت چیست که بهخاطر ناتوانی سیستم مالیاتی باید هزینۀ بیشتری را پرداخت کند؟».
او میافزاید: «مهمترین عامل، عدالت مالیاتی است. یک تهیهکنندۀ مواد اولیه برای کارخانۀ ما در خریدوفروش بیش از میلیاردها تومان درآمد کسب میکند و هیچ مالیاتی نمیدهد و در عوض ادارۀ مالیات وقتی با کمبود و کسری مواجه میشود، بهجای آنکه سراغ صاحبان این درآمدها بیاید، صرفاً کارخانهها و فعالان اقتصادی شناسنامهدار را بازخواست میکند.». گلایههای دکتر نبی، ما را با این سؤال مواجه میکند که آیا سیستم مالیاتی ما فضای امنی را برای دلالان و سودجویان بیهویت فراهم کرده است و در عوض واحدهای صنعتی هویتدار چون بهراحتی در دسترس هستند، باید تاوان این خلأ را بپردازند؟
سلام آقای دکتر دست مریزاد به همت و تلاشت. آیا فقط کسانی که سابقه محکومیت یا قضائی دارند باید حمایت شوند؟ آنهائی که درد نان دارند و از ترس شرمندگی خانواده توسط عده ای کارفرمای بی ملاحظه که کارگر را درک نمیکنند، چه باید بکنند؟ حتما بروند دزدی کنند قاچاق کنند خرده فروشی مواد مخدر کنند تا مورد لطف شما قرار بگیرند؟ شما بفرمائید ما چه کنیم. من با پنجاه سال سن هر جائی که میروم باید چه کنم؟ خواهش میکنم بنده را نیز مورد لطف و تفقد خویش قرار داده جوابم را بدهید.
سلام بنده فضلی هستم جزعی از خیرین کشور که شماره بنده را از سایتها که سایت کارگاهم هست ،نیازمندان شماره بنده را برمیدارند و تماس میگیرند و درخواست کمک میکنند که بنده در حد توان کمک میکنم ولی امسال بعلت کمبود درآمد خیلی کمکهای من ضعیف شده و باعث اضطراب بنده گردیده است حال از شما طلب کمک دارم که نیازمندهای واقعی را به شما واگذار نمایم با سپاس
شماره دکتر نبی
09120146920