بانک ها در باتلاق سودهای نجومی سپرده
با گذشت دو سال از صدور بخشنامه ای برای پیشگیری از پرداخت سود علی الحساب مازاد بر سود قطعی در نظام بانکی، بررسی صورت های مالی سال 95 برخی بانک ها حکایت از آن دارد که این اقدام خلاف قانون در نظام بانکی نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش نیز یافته است و آثار رقابت منفی بانک ها در پرداخت سودهای نجومی به سپرده ها، در صورت های مالی بانک ها مشهود شده است.طی سال های اخیر بانک ها در رقابت شدید برای جذب سپرده، نرخ های سود علی الحساب را آن قدر بالا برده اند که نه تنها، سود علی الحساب برابر با سود قطعی پایان دوره، بلکه بیشتر از آن شده است. دی ماه 94 رئیس کل بانک مرکزی از این موضوع به شدت انتقاد کرد و از بانکی گفت که در طول سال سه هزار و 300 میلیارد تومان سود علیالحساب پرداخت کرده در حالی که سود قطعی آن دو هزار و 200 میلیارد تومان است! این اقدام علاوه بر ایجاد شبهه جدی در اجرای بانکداری بدون ربا، باعث ایجاد ضرر و بدهی بلندمدت در ترازنامه بانک ها می شود و حق سهامداران را ضایع می کند. در واقع بانک ها برای جذب سپرده بیشتر، سهم سهامداران را به سپرده گذاران می دهند و ترازنامه خود را هم با انباشت مداوم بدهی به مخاطره می اندازند.
94؛ یک بخشنامه برای جلوگیری از اقدام غیرقانونی بانک ها
همان روزها- دی ماه 94- رئیس کل بانک مرکزی درباره بخشنامهای که بانک مرکزی درباره تعیین سود علیالحساب به بانکها ابلاغ کرد این گونه توضیح داد: براین اساس مدیران بانکها موظفند در ابتدای سال به گونهای محاسبات دقیق را انجام دهند و پیشبینی کنند که نرخ سود علیالحساب بیش از سود قطعی که قرار است تا پایان سال پرداخت کنند نباشد و اگر بانکی در میانه سال متوجه شد ممکن است نرخ سود علیالحساب مازاد بر سود قطعی باشد، باید برای رویه خود اصلاحات انجام دهد.
95 آغاز بحران؛ 96 تعمیق بحران
با این حال سال 95، گزارشی از وضعیت صورت های مالی بانک ها در سال 94 منتشر شد که نشان می داد حداقل هشت بانک خصوصی پاسارگاد، ملت، سامان، پارسیان، انصار، حکمت ایرانیان، اقتصاد نوین و سینا، بیش از سود محقق و قطعی خود سود علی الحساب داده اند. مثلا بانک ملت سه هزار و 700 و بانک اقتصاد نوین 287 میلیارد تومان سود مازاد بر سود قطعی خود پرداخت کرده اند.اکنون به مرور صورت های مالی سال 95 بانک ها هم منتشر شده و نشان می دهد این معضل تشدید شده است. مثلا دیروز خبرگزاری فارس با استناد به صورت مالی حسابرسی شده بانک اقتصاد نوین مدعی شد این بانک در سال گذشته بیش از 778میلیارد تومان سود مازاد بر سود قطعی خود به عنوان سود علی الحساب پرداخت کرده است؛ رقمی که تقریبا سه برابر مقدار مازاد در عملکرد سال 94 این بانک است!
کمک بانک مرکزی به بانک ها برای دورزدن بخشنامه خودش!
این بدان معناست که بخشنامه بانک مرکزی توسط بانک ها اجرا نشده است و اقدامات خلاف قانون و شبهه دار از نظر شرعی همچنان ادامه دارد. جالب است که بانک مرکزی نه تنها با این اقدامات به طور جدی برخورد نمی کند بلکه در برخی موارد به بانک ها برای قانون شکنی کمک می کند! نمونه آن شهریورماه امسال رخ داد. زمانی که بانک مرکزی قبل از اجرای کاهش نرخ سود به بانک ها 11 روز فرصت داد تا با هر نرخی که می توانند سپرده جذب کنند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.