تجدید نظر در وعده ایجاد 5/۲ میلیون شغل؟
معاون وزیر کار می گوید تنها 1/1 میلیون شغل جدید ایجاد خواهد شد
دنیای اقتصاد- مرجان توحیدی: چهار ماه از سال 90 میگذرد، سالی که رییسجمهور در آغاز آن وعده ایجاد دو و نیم میلیون شغل جدید را داد. اما اکنون که تیرماه به پایان رسیده، وزیر کار از اعلام آمار ایجاد شغلهای جدید طفره میرود و معاون وی هم میگوید که تمام اشتغال تعهد شده، شغل جديد نيست؛ «يك ميليون و 100 هزار مورد آن شغل جديد، 900 هزار مورد مربوط به افرادي كه شغل خود را از دست دادند و 400 هزار مورد مربوط به جابهجايي شغلي است.» این تازهترین اظهارات مسوولان ارشد کشور برای تحقق وعدهای است که محمود احمدینژاد آن را در پیام نوروزی خود مطرح كرد و گفت که «در بخش توليد، صنعت، كشاورزي، خدمات و سرمايهگذاري ايجاد 2/5 ميليون شغل در دسترس ملت ايران قرار خواهد گرفت و ظرفيتهاي ملت ايران اين اميد را به وجود آورده كه ميتوان در طول 3-2 سال مشكل بيكاري كشور را ريشهكن كرد.» اما بهرغم تاکید رییسجمهور برای تحقق وعدهای که داده است، معاون وزیر کار وی اعلام کرده که ایجاد دو و نیم میلیون شغل هدف بلندی است و میانگین 13 ساله اخیر ایجاد تنها 566 هزار شغل بوده است. از این رو، به نظر میرسد که تحقق این هدف دست کم در یک سال دور از ذهن باشد. شاید به همین دلیل هم بود که نمایندگان مجلس چندی پیش فارغ از بحث ایجاد دو و نیم میلیون شغل، آمار تحقق یک میلیون و ششصد هزار شغل جدید در سال 89 را به چالش کشیده بودند.
نمایندگان مجلس در جلسه علنی یکشنبه 29 خرداد ماه سالجاری از وزیران کار،تعاون و رییس مرکز آمار دعوت کرده بودند تا برای توضیح درباره وضعیت اشتغال در مجلس حاضر شوند، اما هنگامی که این سه نماینده دولت از ایجاد یک میلیون و 600 هزار شغل در سال 89 سخن گفتند و کاهش نرخ بیکاری را از 5/13 درصد در بهار 89 به 5/11 درصد در بهار 90 گزارش کردند، با فریادهای اعتراضی نمایندگان مجلس مواجه شدند که صحت این آمارها را زیر سوال میبردند. انتقاد نمایندگان تاجایی بالا گرفت که احمد توکلی، رییس مرکز پژوهشهای مجلس هم آمار ارائه شده درباره نرخ بیکاری را با توجه به رشد اقتصادی کشور «غیر واقعی» خواند و گفت که هر کس در حد لیسانس هم اقتصاد خوانده باشد، این آمار را قبول نمیکند. عدم اقناع نمایندگان درخصوص آمارهای اعلامی، در نهایت محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس را بر آن داشت تا حکم به تشکیل کمیته مشترک راستیآزمایی آمارهای اشتغال با حضور مجلس، دولت و سازمان بازرسی کل کشور دهد. اما بلافاصله پس از به چالش کشیدن آمارهای دولتی درباره اشتغال در مجلس، رییسجمهور به شدت از این آمارها دفاع کرد و تردیدکنندگان در ایجاد اشتغال 6/1 میلیونی را به باد انتقاد گرفت. احمدینژاد در جلسه هیات دولت همان روز گفت: «كساني كه دستشان از تصرف در بيتالمال قطع ميشود، فرياد برميآورند و مثلا مدعي ميشوند آمار و گزارشهاي دولت درباره ايجاد يك ميليون و 600 هزار شغل درست نيست.» احمدی نژاد در سخنان خود تلویحا از انتقادهای نمایندگان به گزارش وزیران درباره اشتغال به نام «بی انصافی و حرفهای بیربط» یاد کرده و از مسوولان خواسته بود تا با طرح این موضوعات مانع تحقق ایجاد دومیلیون و 500 هزار شغل در سال جاری نشوند.
رابطه ایجاد اشتغال با رشد اقتصادی
اما بهرغم تاکیدات مقامات دولتی مبنی بر ایجاد دو نیم میلیون شغل، تحقق این عدد از نظر فعالان اقتصادی به سادگی یا دست کم در ظرف زمانی یک سال محقق نخواهد شد. شاید رسیدن به این نکته است که وزیر کار را از اعلام آمار درباره اشتغالزایی در سال جدید برحذر داشته است. هرچند که وزارت کار مسوول اعلام آمار نیست، اما این وزارتخانه به عنوان یکی از بازوهایی که سیاستگذاری در این باره را انجام میدهد باید آماری از فعالیتهای انجام شده در راستای این هدف را داشته باشد. آماری که وزیر کار اعلام آن را به مرکز آمار ارجاع میدهد ومعاون وی هم در صحبتهايي که بوی عقبنشینی میدهد، گفته این که از دوونیم میلیون شغل تنها یک میلیون و صدهزار آن شغل جدید است. اگرچه به اعتقاد برخی کارشناسان، برای تحقق همین میزان اشتغال هم باید 11درصد به رشد اقتصادی کشور اضافه شود. بر این اساس، طبق مدلی که سازمان مدیریت و برنامهریزی در دولت اصلاحات ارائه کرده بود هر صد هزار شغل جدید یک درصد به رشد اقتصادی اضافه می کند،بنابراین برای تحقق دو و نیم میلیون شغل جدید در سال جاری، رشد اقتصادی باید دست کم 20 درصد باشد. این در حالی است که بنا به اعلام بانک مرکزی رشد اقتصادی در سال 87 نیم درصد و سال 88 معادل 5/3 درصد اعلام شد و برآوردهای بانک مرکزی هم نشان از همین عدد برای سال 89 را دارد. از همین رو بود که نمایندگان مجلس حتی به ایجاد یک میلیون و ششصد هزار شغل در سال 89 ابراز تردید کردند. به طوری که احمد توکلی در این باره گفته بود: «دولت در سال 89 نرخ رشد اقتصادی را اعلام نكرد و صندوق بینالمللی پول نرخ رشد سال 89 را یک درصد پیشبینی کرد. در حالی که پیشبینی این صندوق در سال 88، معادل 7/0 درصد بود. یعنی دولت ميگوید وقتی نرخ رشد اقتصادی من نزدیک 7/0 درصد باشد ایجاد شغل بیش از 700 هزار نفر است زمانی هم که یک درصد باشد، ميشود یک میلیون و 600 هزار نفر. به نظر ما این نشدنی است. هر کسی اقتصاد خوانده باشد و در حد لیسانس هم باشد این را قبول نميکند. چنین معجزهاي در هیچ جای دنیا اتفاق نیفتاده است.» افزایش آمار چکهای برگشتی ،معوقات بانکی و نیز عدم اعلام افزایش بیمه شدگان دیگر دلایل نمایندگان برای ایجاد تردید در آمارهای دولت بود. علاوه بر این به گفته جعفر قادری نماينده شيراز ،ايجاد يك ميليون و 100 هزار شغل نياز به 200 ميليارد دلار سرمايه دارد، پس دولت چگونه با نیمی از این منابع مالی در سال 89 یک میلیون و 600 هزار شغل ایجاد کرده است و چگونه در سال 90 با این میزان منابع محدود داخلی ميخواهد 5/2ميليون شغل ایجاد کند؟ همزمان، رییس مجلس هم گفته بودکه «نمیشود رشد و توسعه پایین باشد و ما بگوییم یک و نیم میلیون اشتغال ایجاد کردهایم.»
تجدید نظر در وعده قبلي
به نظر میرسد نگاهی واقع گرایانه به منابع و وضعیت موجود اقتصادی سبب شده باشد که معاون وزیر کار درباره دو و نیم میلیون شغل اظهارات جدیدی را مطرح کند. توجه به صنایع پایین دستی و زود بازده یکی از راهکارهایی است که این معاونت به آن اشاره کرده است تا بتوان سریع تر به آمار موردنظر احمدی نژاد دست یافت. به گزارش خبرگزاری فارس، محمدحسين فروزانمهر در كارگروه اشتغال استان كرمان اظهار کرد: با پيك جمعيتي كه اكنون در كشور با آن مواجه هستيم، در كنار توجه به صنايع بزرگ و استراتژيك كه زمانبر و سرانه سرمايهگذاري بالايي دارند، نيازمند توجه به راهبردهاي اثربخش و زودبازده هستيم. فروزان مهر با بيان اينكه ايجاد 5/2 ميليون فرصت شغلي هدف بلندي است، ابراز کرد: اميدواريم به آن برسيم و با توجه به تاكيدهاي رييسجمهور و جهتگيري ما به آن دست يابيم. وي با بيان اينكه تمام ميزان اشتغال تعهد شده، شغل جديد نيست، تصريح كرد: يك ميليون و 100 هزار مورد آن شغل جديد، 900 هزار مورد مربوط به افرادي كه شغل خود را از دست دادند و 400 هزار مورد مربوط به جابهجايي شغلي است. فروزانمهر خاطرنشان كرد: متوسطه 13 ساله كشور، ايجاد 569 هزار فرصت شغلي جديد را نشان ميدهد. معاون سرمايه انساني و توسعه اشتغال وزير كار و امور اجتماعي گفت: به اعتقاد رييسجمهور مهمترين دغدغه ما در سالهاي 90 تا 92 اشتغال و مسكن است و بر اين اساس تلاشهاي زيادي صورت گرفته و از ابتداي دولت نهم تاكنون 32 جلسه شورايعالي اشتغال برگزار كردهايم. وي اذعان کرد: در بحث بنگاههاي زودبازده تغيير رويكردي داشتيم و با بانكها تفاهم داريم تا ميزان سرمايهگذاري در حوزه اقتصاد كشور انجام شود، بايد با كارگروه اشتغال و سرمايهگذاري هماهنگ باشد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.