نگاهی به برنامه ۱۰۰ روزه تجارت؛ از حذف ارز مرجع و ایرانکد تا عدم لغو پیمانسپاری ارزی
عدم لغو پیمانسپاری ارزی به طور کامل، حذف ایرانکد و شبنم از ثبت سفارش، حذف ارز مرجع(۱۲۲۶) کالاهای اساسی و افزایش قیمت کالاهای اساسی، دستاوردهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه بازرگانی و تجاری در یکصد روز گذشته است.
پیش از این همه وزارتخانهها برنامههایی در خصوص برنامه صد روزه ارائه داده بودند اما در آخرین اظهار نظری که محمد نهاوندیان انجام داد قرار شد تا عملکرد صد روزه دولت و تصویری از وضعیت کشور در سه بخش شرایط تحویل مسئولیت، عملکرد مجموعه قوه مجریه طی صد روز و افق آینده و برنامههایی که در دستور کار دولت قرار دارد ارائه شود.
در وزارت صنعت، معدن و تجارت محمدرضا نعمتزاده، برنامه صد روزه خود را در چند محور اساسی و مهم اعلام کرده بود. این محورها شامل ایجاد کارگروه تخصصی تجارت توزیع، قیمت خرید کالاهای اساسی، لغو ممنوعالخروج کردن تولیدکنندگان و صادرکنندگان به دلیل بدهی، یکسانسازی نرخ ارز، بازبینی طرحهای ایران کد و شبنم و تغییر بخشنامه مالیات بر صادرات بود.
* عدم اجرای قانون انتزاع
بنابر این گزارش وقتی در جزئیات برنامه صد روزه محمدرضا نعمتزاده دقت کنیم یکی از مواردی که به نظر میرسد در برنامه صد روزه آمده و عملیاتی هم شده است عدم اجرای قانون انتزاع است چرا که با توجه به تصویب قانون انتزاع بخشی از وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت به وزارت جهاد کشاورزی واگذار میشود که از آن جمله میتوان تنظیم بازار جهاد کشاورزی اشاره کرد اما این قانون تاکنون در وزارت صنعت اجرا نشده است و دلیل آن نیز فقدان بسترسازیهای لازم و همچنین احتمال آشفتگی در فضای اقتصادی از سوی وزارت صنعت اعلام میشود. در حالی این بند در برنامه صد روزه وزیر صنعت آمده است و عدم اجرای آن به نوعی تخلف قانونی به حساب میآید.
* حذف ارز مرجع کالاهای اساسی
در یکی دیگر از بندهای مهم برنامه صد روزه محمدرضا نعمتزاده تعیین تکلیف قیمت مواد اولیه و ایجاد یک رویه ثابت در خصوص قیمتگذاری این مواد است که باید براساس ارز مرجع صورت گیرد، اما نه تنها ارز مرجع از مبادلات تجاری کشور حذف شد، بلکه کالاهای اساسی به جزء گندم نیز از دریافت ارز مرجع 1226 محروم شدهاند و در حالی که محمدرضا نعمتزاده در نخستین روزهای کاری خود اعلام کرده بود همه کالاهای اساسی ارز 1226 دریافت میکنند، مابهالتفاوت آن را دولت براساس اعتباری که در بودجه دیده شده تا پایان سال پرداخت میکند، اما نعمتزاده با حضور در وزارت صنعت و تثبیت خود در این وزارتخانه یکی از اولین اقداماتی که انجام داد حذف ارز 1226 کالاهای اساسی بود و به جزء گندم سایر کالاها باید با ارز مبادلهای وارد کشور شود. همین عامل باعث افزایش قیمت در برخی از اقلام کالاهای اساسی نظیر مرغ و تخممرغ شد و این افزایش قیمت تا به امروز هم ادامه داشته است.
* واگذاری قیمت گذاری به تشکل ها
از دیگر برنامههای وزارت صنعت در صد روزه اول دولت یازدهم قیمت خرید کالاهای اساسی مانند گندم است که با توجه به قیمتهای بینالمللی و کیفیت محصول باید قیمتگذاری به نحوی صورت گیرد که تولیدکننده داخلی ضرر نکند که در این خصوص و با اقدام شورای اقتصاد قیمت خرید تضمینی گندم برای سال آینده هزار و 50 تومان تعیین شد، اما در خصوص سایر کالاهای اساسی نظیر روغن قیمتگذاری به تشکلها واگذار شد تا تشکلها تعیین کننده قیمت نهایی محصولات باشد که در این خصوص میتوان به مواد شوینده نیز اشاره کرد چرا که براساس اعلام حسن یونسسینکی قیمتگذاری برخی کالاهای اساسی نظیر شویندهها و روغن به تشکلهای آنها واگذار شده است.
یکی از بندهای مهم برنامه 100 روزه محمدرضا نعمتزاده مسائل تسهیل شرایط تجاری و ساماندهی نظام تهاتر با کشورهایی که از ایران نفت میخرند به خصوص چین، هند، کره، ژاپن و پاکستان بود که تا لحظه تنظیم این گزارش هیچ گونه گزارشی از سوی این وزارتخانه در خصوص تنظیم روابط با این کشورها اعلام نشده است.
از دیگر برنامههای صد روزه وزارت صنعت در دولت یازدهم میتوان به رفع ممنوعالخروجی تجار، تولیدکنندگان و صادرکنندگان به دلیل بدهی اشاره کرد که تاکنون این اقدام صورت نگرفته و تنها بحث بررسی و رسیدگی به این موضوع در برخی جلسات مورد اشاره قرار گرفته است.
* حذف عیرقانونی ایران کد و شبنم
محمدرضا نعمتزاده در برنامه 100 روزه خود اعلام کرده است طرحهای ایران کد و شبنم و کالاهایی که مشمول استاندارد اجباری هستند در جهت تسهیل واردات و کاهش تشریفات گمرکی مورد بازبینی قرار میگیرد، اما نعمتزاده پا را فراتر گذاشت و نه تنها بازبینی انجام نشده بلکه الزام دریافت ایران کد و شبنم را در لحظه ثبت سفارش کالا حذف کرده است لذا با توجه به قانونی بودن حضور نظام شمارهگذاری کالا و خدمات ایران به نظر میرسد نعمتزاده یک اقدام خلاف قانون انجام داده است.
از دیگر وعدههای مهم محمدرضا نعمتزاده لغو پیمانسپاری ارزی در دولت بوده است که به گفته محمد نهاوندیان ابهامات آن برطرف شده است و همچنین بخشنامه مالیات بر صادرات نیز لغو شده اما هنوز هیچ گونه دستورالعمل اجرایی و ابلاغیه رسمی از سوی دولت در این خصوص منتشر نشده است.
در حوزه اصناف نیز بحث ساماندهی مالیات اصناف از جمله برنامههای وزارت صنعت بوده است که تاکنون چنین اتفاقی و چنین توافقنامهای با سازمان امور مالیاتی منعقد نشده است، اما بحث دستمزد ناظران صنفی که در برنامه محمدرضا نعمتزاده دستور پرداخت آن مورد توجه قرار گرفته است به گفته خود وی تاکنون تأمین شده است.
* افزایش قیمت کالاهای اساسی
مهمترین محور برنامه 100 روزه وزیر صنعت، معدن و تجارت محورهای مربوط و کالاهای اساسی است چرا که محمدرضا نعمتزاده در برنامه 100 روزه خود تأکید کرده است تا 22 قلم کالای اساسی با ارز به نرخ 1226 تومانی تامین شود اما در حال حاضر تنها گندم از ارز 1226 تومانی استفاده میکند و بقیه اقلام ملزم به دریافت ارز مبادلهای هستند. او حتی پیشبینی کرده بود که اگر واردات 11 کالای اساسی مانند گوشت، گندم، روغن، شکر، کنجاله، مرغ، ذرت و برنج با ارز 2450 که در بودجه آماده است انجام شود بازار دچار شوک خواهد شد و لذا لازم است تا منابع ارزی لازم با اولویت و بدون تغییر قیمت ارز اختصاص یابد اما این اتفاق نیفتاده است و جزء گندم همه کالاها با ارز مصوب بودجه وارد کشور میشود و شوک لازم نیز در بازار حاکم شده است به نحوی که شاهد افزایش قیمت برنج، مرغ، تخممرغ و نهادههای دامی در بازار هستیم.
براساس قانون بودجه سال جاری منابع لازم برای تامین کالاهای اساسی 10 میلیارد دلار در نظر گرفته شده است و سه میلیارد آن پیش از آغاز دولت یازدهم هزینه شده لذا انتظار میرود در برنامه 100 روزه نیز مقدار قابل توجهی در اختیار این وزارتخانه قرار گرفته باشد که تاکنون گزارشی در این خصوص منتشر نشده است.
عدم لغو پیمانسپاری ارزی به طور کامل، حذف ایران کد و شبنم از ثبت سفارش، حذف ارز مرجع(1226) کالاهای اساسی و افزایش قیمت کالاهای اساسی، دستاورد وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه بازرگانی و تجاری در صد روزه گذشته است. لذا انتظار میرود تا دولت برنامههای ذکر شده را حداقل تا پایان سال عملیاتی کند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.